GS Ede – Impressie 09
D.J. Bolt
28-06-14
De generale synode is klaar met haar werk. Alleen komt zij nog een keer in januari 2015 bijeen om te spreken over plannen met de theologische universiteit. Maar het grote werk is gedaan. Haar resultaten zijn vastgelegd in besluiten en in nieuwe opdrachten aan kerkelijke instanties en deputaten. Die zullen de komende tijd worden geëvalueerd door de kerken. Binnen een half jaar zullen ze moeten worden geratificeerd zoals dat heet. Wat heeft deze synode opgeleverd?
In deze impressie geven we een globale indruk wat het ons heeft gedaan. In vorige impressies zijn al veel indrukken op deelonderwerpen verwerkt. Nu is het tijd voor een wat meer algemeen terugblik. En een vooruitblik op wat we ons hebben voorgenomen te doen.
Werken op de rand
Als verslaggever is het best wel een spannende en vermoeiende tijd. We hebben getracht zoveel mogelijk vergaderingen bij te wonen, zeker die waarin sterk identiteitsgevoelige zaken aan de orde kwamen. Daarvan probeerden we beknopt en toch ook weer zo uitgebreid mogelijk verslag te doen. Dat vergde vaak urenlang geconcentreerd luisteren naar betogen en intikken van voldoende tekst om die later uit te werken. Ruwweg geldt voor ons dat de uitwerktijd 1,5 tot 2 maal de vergadertijd is. Met het voorbereidend inlezen was het veelal meer dan een dagtaak.
Verslagen die op deze site zijn verschenen hebben een wat ander karakter dan de blogs van medeverslaggevers van ND en RD. Onze doelstelling is geweest om zodanig te verslaan dat niet-aanwezigen de flow van de vergadering konden volgen. Dat zij in staat zouden zijn als het ware mee te beleven hoe de besluitvorming was verlopen en de uiteindelijke besluiten werden genomen. Daarbij ging het natuurlijk niet om een letterlijke weergave van het gezegde. Ook in onze verslagen wordt samengevat, het moet ten slotte leesbaar blijven. Dat betekent dus ook schiften. Dat is zinvol en nodig. Want hoe vaak zeggen mensen niet (nog eens) hetzelfde, of breken zinnen af, springen op een ander onderwerp over, of is de logica even zoek. En soms, zoals in de buitenlandweek, spraken sommige afgevaardigden zo fraai Engels dat de native deputies haastig naar hun grammaticaboeken grepen. Men moet het ons dan maar niet euvel duiden dat misschien niet elke diepe gedachte van zo'n taalbekwame synodelid niet adequaat op de site is verschenen. Maar altijd staan we open voor aanmerkingen en maken onmiddellijk correcties als dat nodig wordt gevonden. Maar die ontvingen we niet van de synodeleden. Geen enkele. Waarvan 'acta'.
Voor het werk was een goede relatie met het secretariaat en de griffier belangrijk. Met name als (tegen)voorstellen en (uitgebreide) amendementen over elkaar buitelden is het handig om over deze teksten, die de griffier altijd bijhoudt, te kunnen beschikken. En dat verliep op een goede en plezierige manier.
En verder vonden we een welkom onderdak bij een familie in Wageningen waar we de nacht overbleven tussen twee vergaderdagen. Want heen en weer Drachten-Ede na een spannende en vermoeiende vergaderdag is niet goed voor de gezondheid.
De positie als verslaggever voor een in waarheid was toch ietwat anders dan die van het ND en RD, althans zo werd het ervaren. Je merkt bij verschillende synodeleden dat zij afstand houden vergeleken met de veelal joviale verhouding met die journalisten. Bij sommige synodeleden kon er nauwelijks een groet af als wij in het vizier kwamen, we leken lucht en ledig. Maar door de bank genomen was de verhouding goed en was er af en toe ook gelegenheid om in een gesprekje wat achtergrond van onze betrokkenheid te geven en toelichting te vragen op de gang van zaken.
Het verschil in positie komt misschien ook vooral door de grote(re) betrokkenheid en zorg die er bij ons persoonlijk leeft over onze kerken. Als verslaggever leef je op de rand van de vergadering, je mag luisteren maar niks zeggen. Je hoort enthousiasme over besluiten, applaus soms zelfs, terwijl bij jezelf een stuk bevreemding toeslaat, en je soms heftige emoties ervaart. Maar daar mag je je dan niet door laten leiden want dan komt er van het werk niets meer terecht. Gelukkig is er later de uitlaatklep van de impressie waarin rustig overwogen en geanalyseerd kan worden.
Over vervreemding gesproken, kijk en luister naar dit youtube filmpje van de synode, dan is duidelijk wat we bedoelen. (Houd de control toets ingedrukt en click op onderstaande link).
https://www.youtube.com/watch?v=H8zvGSGRtdc&feature=youtu.be.
Het lijkt ons dat deze dame uitstekend past in het tweede deputaatschap dat introductiegesprekken MV in de gemeenten moet begeleiden. Wie zei ook al weer: het geloof moet je al zingend innen?
Verontrusting
Het is bepaald niet uit hobby dat we dit werk gedaan hebben. Algemeen bekend mag zijn dat we al jaren meer en meer verontrust zijn geraakt over de koers die onze kerken varen. Daar hebben we geen geheim van gemaakt, maar geprobeerd gedocumenteerd aan te tonen dat onze kerken sterk van karakter veranderen, en dat niet in positieve zin. Daarvoor hebben we veel van wat er gebeurt in de samenleving van de kerken aan het licht gebracht en daar commentaar op gegeven. Het kerkelijk leven speelt zich immers primair af in de plaatselijke kerken. Daar 'gebeurt' het.
Als men zegt dat onze kerken beoordeeld moeten worden op basis van hun officiële papieren is dat maar ten dele waar. Zeker, wat de kerken gezamenlijk besluiten in kerkelijke vergaderingen is van groot belang en weerspiegelt het kerkelijk leven en ook de opvattingen die daar leven. Maar het is niet het een of het ander, maar en-en. Juist in deze tijd van decentraliseren is het van groot belang ook het gebeuren in de lokale gemeenschappen te kennen. Immers de algemene trend is dat zo min mogelijk zaken centraal worden vastgelegd en geregeld. Faciliteren is een buzz word dat op synodaalniveau bij veel benaderingen rond zoemde. Daarom zullen we naar onze mening verdere ontwikkelingen in deze kerkengroep op plaatselijk niveau zelfs zien versnellen. En dus als je deze waarnemingen niet bij het zicht op onze kerken betrekt ontstaat een eenzijdig beeld. En, als aardige vergelijking, hadden de DKE deputaten bijvoorbeeld niet de opdracht om 'de daadwerkelijke binding aan de belijdenis' in plaatselijke NGK-kerken na te gaan en niet te volstaan met mooie woorden van Landelijke Vergaderingen en eenheidscommissies …?
Tegelijk is het zonder meer zo dat er op deze synode wel veel identiteitsbepalende zaken aan de orde waren. Zaken die direct allerlei moeiten van verontrusten raken. En waarover ook besluiten zijn genomen. Er zijn allerlei 'hobbels' (DKE jargon) genomen.
Synodeleden die hobbels nemen
Deze synode is cruciaal genoemd. Dat zeiden we al eens eerder maar dat bleek toch iets te voorbarig. Met deze synode hebben we dat anders ervaren. Deze synode is wél cruciaal geweest en bezegelde naar ons gevoelen definitief een koers die al jaren geleden is ingezet. We hebben gehoopt en gebeden dat we een duidelijke koerswending zouden mogen zien. Dat er hoop geput kon worden uit genomen besluiten, dat er een fundamenteel gesprek op gang zou komen. Zodat ook verontrusten verlicht zouden kunnen ademhalen en weer perspectief zien voor hun eigen kerkelijke leven in de GKv.
Evaluatie en conclusies
We hopen de komende tijd de besluiten van deze synode grondig te evalueren. En dan vervolgens daar ook concrete conclusies aan te verbinden. Want het kan niet zo zijn zoals iemand ons deze week het aloude spreekwoord emailde: 'men dronk een glas, en deed een plas, maar liet alles zoals het was'. Of in de wat nettere bewoording van prof. Te Velde tijdens de buitenlandweek: 'Je ontmoet elkaar, schudt aan elkaar en laat elkaar dan weer los. Een broederlijke omgang betekent: je boodschap doen, geen dossier vormen dat steeds dikker wordt, en het daarbij laten. De ander laten gaan en weer zo goed mogelijk verder gaan.' Eerlijk gezegd, ruikt dat ons te veel naar independentisme, misschien zelfs ten diepste wel onverschilligheid.
Want er moet wat ons betreft wel een aantal prangende en samenhangende vragen worden beantwoord:
- Is de Schrift nog veilig in de GKv?
- Bouwt het kerkverband op of breekt het af?
- Is het nog verantwoord in deze kerkgemeenschap te blijven?
- Zo niet, welke weg moet dan worden gegaan?
Wij kunnen beslissende en concrete antwoorden niet langer ontwijken. Het 'dossier' (Te Velde) dat er ligt is zodanig van omvang en aard dat verantwoord keuzen kunnen en moeten worden gemaakt. Bovendien (ook een uitspraak op de synode): niets doen is ook een beslissing.
De komende tijd willen we bij het licht van de Schrift en bij wat we als gereformeerden belijden, aan deze evaluatie en antwoorden werken. En onszelf beproeven op motieven en intenties. In ootmoed en gebed proberen te na te gaan wat de Here vraagt van ons. En dan ook in gehoorzaamheid Christus te volgen waar Hij ook heenleidt.
Daarbij zijn serieuze en opbouwende bijdragen en overwegingen van onze lezerskring en daarbuiten die ons kunnen helpen verder te komen, zeer welkom. Het eenvoudigst is deze ons via het emailadres van de site toe te sturen.
In de loop van september zullen we u DV nader informeren over de bevindingen en resultaten.
http://www.eeninwaarheid.info/pdf/TUprocedure.pdf