Hevig geschokt!
Countercolumn
D.J. Bolt
20-09-24
Midden in de zomervakantie, ergens in de wijde dreven van het Friese landschap las ik een ND-column van prof. dr. A.L.Th. de Bruijne, hoogleraar Ethiek en Spiritualiteit aan de Theologische Universiteit Utrecht (TUUt). Hij blijkt 'hevig verontrust' te zijn want, zo schrijft hij, 'kerken waarmee ik me verwant weet, zijn ten prooi gevallen aan Schriftkritiek'! Hij somt een hele reeks hem verwante kerken op, zelfs 'nieuwvrijgemaakt'!
Op mijn beurt ben ik hevig geschokt! Is de kerk waarvan we lid zijn ten prooi gevallen aan 'verkapte vrijzinnigheid', zoals de hoogleraar constateert? Niet best, mijn vakantie is bedorven.
Wat is er aan de hand?
De Bruijne heeft een tekst gevonden waaraan orthodoxen zoals wij die de Bijbel serieus nemen, niet voldoen, Titus 1:6b, vet hieronder aangegeven:
'5 Om die reden heb ik u op Kreta achtergelaten, opdat u verder in orde zou brengen wat nog ontbrak, en van stad tot stad ouderlingen zou aanstellen, zoals ik u opgedragen heb.
6 Zo iemand moet onberispelijk zijn, de man van één vrouw, gelovige kinderen hebben, die niet te beschuldigen zijn van losbandigheid of opstandigheid.
7 Want een opziener moet onberispelijk zijn, als een beheerder van het huis van God, niet eigenzinnig, niet opvliegend, niet verslaafd aan wijn, niet vechtlustig, niet uit op oneerlijke winst,…'
De Bruijne constateert dat hoe langer hoe meer in christelijke gezinnen ongelovige kinderen voorkomen. En toch verhindert dat naar zijn waarneming niet dat hun vaders ambtsdrager worden. Helemaal tegen Titus 1:6 in! Toch?
Zie je wel, blaast de hoogleraar, in deze moderne seculiere tijd leggen Bijbelgetrouwe kerken 'Paulus geïnspireerde instructie – geen gelovige kinderen, geen goede ambtsdrager - naast zich neer', en bedienen zich van 'een geheimzinnige nieuwe hermeneutiek' waarmee zij zich 'massaal aanpassen aan onze seculiere cultuur' die maakt dat jongeren niet automatisch het geloof en de levensstijl van hun patriarchen overnemen.
Wat is dan die schijn-orthodoxe 'geheimzinnige nieuwe hermeneutiek' waarmee zij Paulus' voorschrift om zeep helpen? Wel, daarin wordt zo geëxegetiseerd: 'ambtsdragers-met ongelovige-kinderen toen' is een geheel ander fenomeen dan 'ambtsdragers-met-ongelovige-kinderen nu'. Over dat laatste zegt Paulus niets. Hij leefde in een heel andere tijd en wist niets van huidige vaders en met hun ongelovige balsturige kinderen. En dus schrap Titus 1:6 voor nu want daar slaat die voorwaarde niet op.
En willen de orthodoxen toch aan Titus 1:6 vasthouden, welnu, dan zullen per consequentie honderden misschien wel duizenden ambtsdragers met ongelovige of ongehoorzame kinderen moeten aftreden!
Degenen die hebben meegeleefd met ontwikkelingen in de NgK en kennis genomen van eerdere publicaties van prof. De Bruijne zullen een 'aha-Erlebnisse' hebben gehad toen ze zijn column lazen. Want waar werd zijn exegetische redeneren eerder vernomen? Precies, bij zijn poging om homoseksuele relaties aanvaardbaar te maken voor 'orthodoxen'. 'Homoseksuele relaties toen' is een geheel ander fenomeen dan 'homoseksuele relaties nu', weet de hoogleraar. Paulus heeft nooit gedacht aan de homorelaties 'in liefde en trouw' in deze tijd, en dus kunnen we de apostolische vermaning in bijvoorbeeld Rom. 1:26, rustig naast ons neer leggen.
Niet van toepassing.
Klaar!
We willen toch wel graag orthodox, dat is gewoon gereformeerd, blijven. Daarom een paar opmerkingen.
Allereerst, we hebben niet de 'fraaie redeneringen en dikke boeken' nodig die bij De Bruijne in de kast staan, om als ambtsdrager met een ongelovig kind toch gehoorzaam te zijn aan Paulus' voorschrift. Gewoon even 'Schrift met Schrift vergelijken' zoals we als gereformeerden gewend zijn. Want Paulus legt de inhoud van het voorschrift wat uitgebreider en helderder uit in 1Tim. 3:4,5. De eis aan de opziener is:
'4 Hij moet goede leiding geven aan zijn eigen huis, zijn kinderen onderdanig houden, in alle waardigheid.
5 Want als iemand niet weet hoe hij leiding moet geven aan zijn eigen huis, hoe zal hij voor de gemeente van God zorg dragen?
Daar gaat het dus om, goede, waardige leiding geven in eigen gezin. Het gaat niet om een vader die in staat is zijn kinderen het christelijke geloof en leven onweerstaanbaar in te planten. Geen vader kan dat ook. Wel goede leiding geven en voorleven. En ja, het kan voorkomen dat een kind zich zó losbandig gedraagt dat voortdurend de goede naam van de vader te schande wordt gemaakt en over de tong gaat. Een wijze vader zal dan ongetwijfeld alles overwegend, afzien van aanvaarding van het ouderlingschap.
Kern van prof. De Bruijne's huidige omslag in exegetisch denken t.a.v. homoseksualiteit is dus dat Paulus geen weet heeft gehad van relaties zoals wij die kennen. Hij probeert daarmee om verschillende praktijken rond homoseksualiteit in zijn kerken van een fundament te voorzien. Maar mijns inziens is dit een griezelige methode van filosoferen. Want zo valt toch elk gebod van de Heere onderuit te halen?
Laten we in dit kader een voorbeeld geven.
Paulus zegt zowel in zijn brief aan Timotheus als aan Titus dat de opziener man van één vrouw moet zijn. Het waarom geeft hij niet verder aan. De Bruijne zou met zijn redenering ook dit voorschrift makkelijk kunnen wegpoetsen. Immers Paulus wist toch niets van onze moderne polyamorie waarbij een stel gelijktijdig meer dan één liefdesrelatie inclusief seksuele beleving onderhoudt, 'open en eerlijk in liefde en trouw'? Van modern 'meeroudersschap' in onze samenleving waarvoor pogingen worden ondernomen om het juridisch en wettelijk geregeld te krijgen…
De brandende vraag is: wat blijft er zo over van christelijk leven naar Gods geboden? Opnieuw, kan op deze wijze niet elk gebod of voorschrift van de Schrift worden ontdoken?
Eenmaal op dit pad zal het niet blijven bij de zaken als hierboven aangegeven. Afgelopen maand bleek dat al in een nieuwe column van prof. De Bruijne waarin burgerlijke ongehoorzaamheid aan onze nieuwe regering verdedigde (ND 01-08-24)…
De titel van onze column is Hevig geschokt! Dat is niet zozeer omdat we ons geraakt voelen door De Bruijne's veroordeling van 'onze orthodoxie'. Want uiteindelijk ervaren we die niet als erg serieus. Maar we voelen diep verdriet om alles wat er is en wordt afgebroken, zelfs soms letterlijk, in de vroegere vrijgemaakte gereformeerde kerken. Dat op zoveel punten de ontwikkelingen in deze kerken gaat lijken op die in synodaal gereformeerde kerken met hun voorgangers als Kuitert, Wiersinga, Den Heyer, etc…
Heere, erbarm u over onze vroegere broeders en zusters!