Rond de Schrift

Revolutie rond Refo

D.J. Bolt

14-11-20

Kun je je wel veilig voelen als je wordt afgekeurd om wie je bent?

Die brandende vraag stond de afgelopen week centraal in de politiek en in de media.

Dat kwam zo.

In een artikel in het dagblad Trouw (van 09-11-20) beklaagden twee homoseksuele jongeren zich over het klimaat op het Van Lodenstein College in Amersfoort en de Pieter Zandt Scholengemeenschap in Kampen. Dat zou te maken hebben met het feit dat reformatorische scholen ouders vragen een identiteitsverklaring te ondertekenen waarmee ze aangeven dat een homoseksuele levenswijze in strijd is met de Bijbel.

Onderwijsminister Slob (ChristenUnie) stelde desgevraagd dat reformatorisch scholen dat van ouders mogen vragen.

Dat was niet best!

De politiek stortte zich er op tijdens een debat in de Tweede Kamer over een wet die de eisen voor het burgerschapsonderwijs aanscherpt. De media stonden er bol van.

Nederland was te klein om aan alle verontwaardiging lucht te geven!

De verklaring

Hoe ziet zo'n verklaring m.b.t. seksualiteit er dan uit? We laten hier de tekst volgen, dan is tenminste duidelijk waar het om gaat.
De Reformatorische Vereniging voor Gereformeerd Schoolonderwijs schreef in 2014 een ‘identiteitsprofiel’ voor alle ruim tweehonderd scholen. Het wordt gebruikt in gesprekken met ouders en docenten. In het profiel staat ook een verklaring over seksualiteit. Het is gebaseerd op het zevende gebod, ‘Gij zult niet echtbreken’:

Seksualiteit heeft in de Bijbel te maken met het vormen van een onverbrekelijke verbintenis in een huwelijk tussen één man en één vrouw, en krijgt in het licht hiervan een plaats. Daarbij zijn de Bijbelse voorschriften bindend voor het seksuele leven. Deze seksuele moraal betekent dat de huwelijksrelatie geëerbiedigd wordt. De medemens wordt met respect (en rein en zuiver) benaderd. Dit sluit seksueel getinte grappen en intimidatie uit. Ook voor losse seksuele contacten is geen ruimte, omdat het monogame huwelijk als de door God gegeven vorm van omgang tussen man en vrouw wordt gezien. God wil dat wij ons lichaam, dat wij van Hem ontvangen hebben, aanvaarden en ook als tempel van de Heilige Geest zuiver en heilig bewaren. Ook in ons uiterlijk laten wij het in de schepping gelegde onderscheid tussen man en vrouw tot uitdrukking komen.

Anti-homo?

Niets mis met dit verhaal toch?! Het is wat ons betreft een korte zuivere vertolking van wat de Bijbel over seksualiteit leert, geldend voor zowel hetero's als homo's. Het zou prachtig zijn als ook het gereformeerd onderwijs zich daarbij zou aansluiten. Of deed dat misschien al op de een of andere wijze.

Het is bepaald géén anti-homo verhaal. Woordvoerders van het reformatorisch onderwijs stellen dat als een leerling zijn of haar homofiele geaardheid bekend maakt, er geen sprake is van discriminatie of achteruitstelling. Zelfs een openlijke relatie met iemand van hetzelfde geslacht wordt niet verboden. De leerling hoort er ook dán geheel bij.

De norm die de scholen hanteren beoogt een Bijbels klimaat te scheppen. Daarbij past dat leerlingen, homo én hetero niet 'klef' met elkaar omgaan.

En openlijk homoseksuele leraren gaan vanzelfsprekend geen relatie aan.

De onderwijsminister

Helemaal terecht dus dat minister Slob maandag in de Tweede Kamer de vrijheid verdedigde om van ouders te vragen deze identiteitsverklaring te ondertekenen. Een belangrijk signaal in het verworden seksuele klimaat waarin we leven.

Maar zoals gezegd, de reacties in seculier Nederland waren woest.

De linkse Volkskrant noemde het onbestaanbaar dat een met publiek geld bekostigde instelling kinderen 'de vrijheid ontneemt om te zijn wie ze zijn'. De vrijheid van onderwijs, vooruit, dat kan nog, maar slechts zolang scholen die vrijheid niet misbruiken om mensen 'ongelijk te behandelen'. En, dreigt dit blad, doen ze dit wel 'dan komt het moment snel dichterbij dat we er maar eens mee moeten stoppen'.

Het van oorsprong christelijke dagblad Trouw maakt het nog erger: het vergelijkt reformatorisch onderwijs met salafistische scholen. Salafisme dat geweld tegen niet- moslims, ongelovigen dus, predikt. Daartegen trad minister Slob eerder op. Hij moet nu niet met twee maten gaan meten, en dus ook refo-scholen aanpakken, oreert het blad. Anders kunnen kinderen, volwassen geworden, niet goed met elkaar samenleven …

Het politienetwerk Roze in Blauw riep zelfs op aangifte te doen tegen minister Slob! Inmiddels is dat gebeurd en gaat het Openbaar Ministerie in Amsterdam onderzoek doen naar mogelijk strafbare uitspraken van de onderwijsminister.
Tja.

Omslag

Helaas liet Slob zich door de geweldige druk intimideren. De dag na het debat. zo meldde de pers, keurde ook hij het af, 'wanneer reformatorische scholen van ouders een verklaring vragen waarin zij afstand nemen van homoseksualiteit. Dat is een brug te ver, elke leerling moet zich op school veilig kunnen voelen en zichzelf kunnen zijn.’

En de bewindsman beloofde te gaan onderzoeken wat er precies staat in de gewraakte verklaringen. Wanneer dat niet bevalt zal hij de burgerschapswet alsnog gaan aanpassen.

Al eerder was CU-voorman Gertjan Segers zijn partijgenoot-minister afgevallen. Op de website van de partij verwoordde hij het standpunt dat van ouders geen verklaring mag worden gevraagd die de homoseksuele identiteit afwijst. Eigen opvatting, akkoord, echter een verklaring van ouders mag ‘nooit afbreuk’ doen aan de veiligheid van de leerlingen.

Zijn benadering van homoseksualiteit hoeft overigens niet te verbazen. Immers al in 2011 sprak partijvoorzitter dr. Peter Blokhuis [update 281120] uit dat samenwonende homo's niet per definitie uitgesloten waren om zich verkiesbaar te stellen voor de ChristenUnie. Hoe kun je dan je minister nog krachtig steunen in deze gure seculiere stormwind? 

Veilig

Kernwoord in deze stormloop tegen reformatorisch onderwijs is kennelijk veilig. Veiligheid van leerlingen zou in het geding zijn op refo-scholen. En als dat het geval is, wie kan daar dan niet wat aan willen doen?
Maar het is wel even opletten. Want haast ongemerkt is de betekenis van dit woord door de felle opposanten verschoven. Veiligheid in de normale zin van het woord – niet schelden, niet discrimineren, laat staan 'potenrammen' bijvoorbeeld – is immers volstrekt not done op refo-scholen, zie de verklaring. Daar gaat het dus niet om. Het gaat bij het nieuwe begrip 'veiligheid' om volledige acceptatie dat homoseksuele, transseksuele, interseksele, queer en wat voor geslachtelijke relaties ook, normaal zijn. Zij moeten als volstrekt normaal en acceptabel worden aanvaard. En het onderwijs moet dat voorleven en inprenten.

Zoals juf Ank dat met nadruk verwoordde in de Luizenmoeder: Dat is niet raar, maar heel bijzonder![1]

Degenen die nu denken dat met een mogelijk verbod van die refo-verklaringen minister Slob wel de druk van de ketel kan halen, vergissen zich deerlijk.

Tussen de oren

Dinsdagavond na het bewuste debat in de Tweede Kamer keken we naar het praatprogramma M (KRO-NCRV) van de vooraanstaande presentator Margriet van der Linden. Van der Linden groeide op in een gereformeerde bondsgezin. Haar HBO-opleiding tot journalist ontving ze aan de Evangelische School voor Journalistiek. Ze is lesbisch en woonde samen.
Van der Linden ontplooide tal van activiteiten in haar carrière, we doen een greep. Ze was als presentator werkzaam bij RTL5 en BNR Nieuwsradio, en werkte als freelance correspondent in de USA/New York voor de TROS, SBS6 een Net5. Van het feministische blad Opzij was ze een aantal jaren hoofdredacteur. In het boek De liefde niet beschreef ze de strijd met haar christelijke achtergrond en de breuk met haar ouders na haar coming out.    

Het gesprek

Een aanzienlijk deel van het praatprogramma wijdde Van der Linden aan de refo-verklaring en de uitspraken van minister Slob. Ze had daarvoor als gasten om zich heen verzameld: journalist en presentator Sven Kockelmann, fractieleider van D66 Rob Jetten, Gerard Amersfoort, Evelyn van de Kamp en haar vader Mart van de Kamp. Gerard, homo, en Evelyn, transvrouw, waren leerlingen op de reformatorische scholen Van Lodenstein College (Amersfoort) en het Pieter Zandt (Kampen).

We geven geen verslag van het gesprek. Wie er kennis van wil nemen kan het vinden op uitzendinggemist.nl. Het gaat ons om de kern van het gesprek. Wat eist men van christenen? Een aantal waarnemingen.

Allereerst valt te noteren dat Gerard Amersfoort en de Van de Kamps niets meldden over niet-veiligheid (gewone betekenis) op hun scholen. Integendeel, het klimaat in deze kringen kan als zorgzaam, als 'empathisch' worden getypeerd voor hen die het moeilijk hebben. En ook werd de inhoud van de verklaring 'heel logisch' geacht, het is in overeenstemming immers met de geloofsovertuiging dat God man en vrouw voor elkaar heeft geschapen en dat slechts dáárbinnen seksualiteit mag worden beleefd.

Gemis

Wat missen deze jonge mensen, daarin gesteund door Van de Kamp sr, dan toch op deze scholen?

Ze willen dat zij hun homoseksuele geaardheid, hun identiteit hadden kunnen ontwikkelen. Ze misten een (homo)seksueel rolmodel. Er kon niet 'op een normale manier' over hun identiteit worden gepraat. 'Normaal', dat wil zeggen, met acceptatie van het beleven van hun seksualiteit als een normale identiteitsvariant. En dat er niet gereflecteerd kon worden op bijvoorbeeld de mogelijkheid als jongeman later een gelijkgeslachtelijke relatie aan te gaan. Het probleem is volgens hen dat deze refo-soort christenen belijden dat ze wel in de wereld willen staan maar niet van de wereld wensen te zijn. Want zo kun je daar geen vrienden maken.  

Aanvallen

Is het opgelost als de identiteitsverklaring van tafel is?

Niets bleek minder waar. Alle deelnemers aan het gesprek waren het er roerend over eens dat dat nog maar een klein beginnetje is. Slechts een uiterlijke zaak. Iedereen benadrukte dat er gepraat moet worden met ouders, met scholen, met leerlingen. Want het moet tussen de oren! Het gereformeerde geloof m.b.t. de scheppingsorde moet vervangen worden door een heidens geloof waarin seksueel vrijwel niets meer raar is, maar slechts als bijzonder moet worden gekwalificeerd, en zonder meer aanvaard.

D66 voorman Jetten (ook homo) beloofde de strijd met alle kracht voort te zullen zetten. En Slob moet aan het werk. De burgerschapswet moet aangescherpt worden in bovengenoemde richting. Art. 23 van de Grondwet dat de vrijheid van onderwijs vastlegt moet verdwijnen. Jetten zal, gezien de lange tijd die grondwetswijziging kost, eerst hard gaan werken aan 'harmoniseren' met de heersende Nederlandse normen en waarden. Via de scholen kan de 'seksuele paragraaf' van het seculiere geloof jongeren worden onderwezen en aanvaarding afgedwongen.

Strijd

In zijn column (ND 14-11-20) besteedde ook prof. dr. A.L.Th. de Bruijne. hoogleraar Ethiek en Spiritualiteit aan de Theologische Universiteit in Kampen aandacht aan het rumoer rond de refo-verklaring. Hij constateert dat in onze samenleving het bijbelse gegeven dat God seksualiteit verbindt aan het huwelijk tussen één man en één vrouw – 'neutrale verwoording van een bijbelse visie op seksualiteit' - al 'aanstootgevend' bleek te zijn. De refo-verklaring werd 'hardnekkig frame-t als anti-homo-verklaring' en de visie van de reformatorische christenen 'getaboeïseerd'.

 
De hoogleraar vindt het 'een onheilspellend signaal' dat onze 'vaderlandse weldenkende elite' en publieke opinie de christelijke overtuiging over relatievorming niet accepteren. De publieke ruimte voor christenen dreigt te worden ingeperkt, constateert hij. Hoe moet onze houding als christenen zijn in deze postchristelijke tijd?

De Bruijne pleit er voor 'in liefde en wijsheid'ons in te leven' in het onbegrip van onze moderne wereld. 'Want wie daar verbaasd of verontwaardigd op reageert en stevig zijn christelijke rechten opeist, leeft in een voorbij christelijk verleden', volgens hem. Bovendien, christenen zijn mede verantwoordelijk voor dat onbegrip want zij hebben homo’s het gevoel gegeven dat zij niet zichzelf mochten zijn. Hadden we het niet  meer over de leer dan over mensen van vlees en bloed?
De hoogleraar dringt er daarom op aan dat christenen zich niet verdedigen maar een 'ontwapenende taal' aanslaan in refo-identiteitsverklaringen. Hij vond daarvan een mooi voorbeeld, want dat begint met:

‘Wij beseffen hoe gevoelig de thematiek van seksuele identiteit in onze samenleving ligt’.

En vervolgens maakt de verklaring eerst royaal duidelijk dat ieder mens, ongeacht zijn of haar seksuele identiteit er voor God mag zijn en dat de school daartoe een veilig klimaat wil bieden. Pas daarna volgt de verwijzing naar een bijbelse kijk op seksualiteit en huwelijk.'

Tot zover prof. De Bruijnes column.
 

Revolutie

Inderdaad, een goede toon treffen is belangrijk. Op onnodige misverstanden zit niemand te wachten. Maar is De Bruijne niet heel naïef als hij denkt dat hiermee 'de wereld' wel wordt gewonnen? Want het draait helemaal niet om de taal, die is al vriendelijk genoeg. Het gaat om een wereldomspannende strijd die alleen met de kracht van de Schrift kan en moet worden weerstaan. In alle duidelijkheid!

Is dit niet overdreven pathetisch?

Maar lees het artikel De seksuele revolutie in deze editie. Dan begrijp je hoe diep de seksuele revolutie gaat die ook Nederland in haar greep houdt en haar fanatieke voorvechters heeft. Koste wat het kost zal het reformatorische, het gereformeerde geloof in het gezaghebbende Woord t.a.v. seksualiteit niet maar uit verklaringen en identiteitspapieren moeten verdwijnen, maar van tussen de oren worden verwijderd. Dáárom is de aanval op de refo-scholen zo heftig omdat die nog een vrij eenzaam overgebleven bolwerk in ons land vormen.

Douma

De afgelopen week werd prof. dr. J. Douma begraven, emeritus hoogleraar van dezelfde universiteit als waar De Bruijne docent is, de universiteit van de gereformeerd-vrijgemaakte kerken. Douma zag het verval in deze kerken en verliet enkele jaren geleden deze kerken en sloot zich aan bij de Gereformeerde Kerken Nederland.

Een belangrijke reden was dat hij zich niet meer kon verenigen met de tuchteloosheid t.a.v. homoseksuele relaties.[2] Het Kamper bezinningscongres over homoseksualiteit, gehouden op 20 januari 2012, adviseerde kerkelijke tucht over homoseksueel samenleven op te schorten. Douma laakte het dat zes jaren later de bezinning nog steeds niet was afgesloten. En inmiddels kan dat aantal van zes jaren wordt verhoogd naar elf want pas op de volgende synode 2023 komt het punt weer aan de orde (als de deputaten dan wel hun bezinning hebben afgerond …)!

Douma heeft zijn rug recht mogen houden. We zijn daar dankbaar voor. Het is een belangrijk bemoediging voor allen die zich hebben laten vormen door zijn belangrijke 'ethische verkenningen', ook op het gebied van de seksualiteit. En die trouw willen blijven aan de Schrift.

Bemoediging

Als we het 'slagveld' wat proberen te overzien dan is de constatering gerechtvaardigd dat de aanval op christelijke waarden m.b.t. seksualiteit vol is ingezet. Het valt te verwachten dat op allerlei gebied christenen het zullen merken. Allereerst de reformatorische christenen en hun scholen. Maar ook andere gereformeerde instellingen die als ze voor de Schrift willen buigen, zullen er mee te maken krijgen. We denken aan gereformeerde scholen, maar ook aan de gereformeerde universiteiten in Apeldoorn en Kampen. Zij worden immers ook voor een (zeer) belangrijk deel met publiek geld bekostigd. Het kan niet uitblijven dat deze instellingen aan de seculiere Nederlandse normen en waarden zullen worden getoetst.

Christenen zullen er persoonlijk mee te maken krijgen. Want vrije meningsuitingen worden alleen aanvaard voor zover die in overstemming zijn met de seculiere 'burgerschap-normen'. Bijbelse normen en waarden worden geacht daar onderschikt aan te zijn. Onderwerpen daaraan creëert immers een 'onveilige' samenleving, een 'gevaar' voor de samenleving.

Dat is het onheilspellende perspectief dat deze dagen zo manifest is geworden.

Maar Groen van Prinsterer kan ons bemoedigen  Het blad De Banier (november 2020) van de Staatkundig Gereformeerd Partij haalt iets aan uit zijn Handboek der Geschiedenis van het Vaderland (1876) over 'de geschiedenis van de toekomst'. We laten het hier volgen[3].

Onheilspellend

"Wie zou, ondanks alle verbazingwekkende welvaart hier en elders, durven ontkennen dat de vooruitzichten voor Nederland en de wereld onheilspellend zijn? Europa, waar altijd wel wat te doen is, is nu een vulkaan. Wanneer zal die uitbarsten? Er woedt een strijd van beginselen, ook op vaderlandse bodem. Een strijd over de vraag: bij wie berust het gezag? De mens van deze tijd erkent alleen zichzelf als gezag. Dat is niet minder dan revolutie, opstand en verzet tegen het rechtmatig gezag van God, Wiens almacht wordt geopenbaard in de natuur en de Heilige Schrift.

De doorwerking van het idee dat de mens zichzelf tot heer en meester heeft uitgeroepen, is overal zichtbaar. Soms uit het zich in uitbraken van geweld en onlusten, maar eveneens zie je het in wetten en regels die na kalme en keurige Kamerdebatten zijn afgekondigd. Welis­waar verzetten sommigen zich tegen deze gevolgen van de revolutionaire begin­selen, maar het lukt hen niet die tegen te houden, net zomin als de meteoroloog de storm kan tegenhouden die hij op basis van de weerkundige waarnemingen heeft aangekondigd.

Negativisme

Zolang kerk en staat vol zijn van negati­visme en ongeloof, is de natie ongeschikt om het christelijk beginsel op te nemen. Wil er echt een keer ten goede komen, dan moet er eerst een andere 'geestelijke wind' gaan waaien. Dan moet het Evangelie weer als enig gezaghebbende bron worden aanvaard en nationaal gemeengoed worden, niet alleen in de kerk, maar ook onder het volk.

In Nederland (en elders) zijn er veel geloofsgetuigen geweest. Mensen die, in

de sporen van Willem van Oranje, niet tevergeefs steun en zegen hebben gezocht in de Rotssteen der eeuwen. In onze geschiedenis kunnen we zien dat er een verband was tussen het naleven van Gods woorden en onze nationale luister. Laat ons daarom, ook in de politiek, blijven zeggen:

Denk aan uw voorgangers, die het Woord van God tot u gesproken hebben. Let op de uitkomst van hun levenswandel, en volg hun geloof na. Jezus Christus is gisteren en heden Dezelfde en tot in eeuwigheid. (Hebr. 13:7,8 HSV)

Ook 'refo' Maarten Luther zong het eeuwen geleden al

Het Woord –zij zullen 't laten staan,

wat zij ook ondernemen.

Hij gaat ons met zijn Geest vooraan,

Hij komt ons kracht verlenen.

Al staat de vijand klaar,

hoe groot ook het gevaar

voor leven, eer, gezin,

hij werft toch geen gewin:

wij erven 't rijk des HEREN.

NOTEN