Signalen 87
R. Sollie-Sleijster
15-06-19
“Kind aan avondmaal in fusiekerk NGK/GKV”
RD 13-6-2019
De opstellers van de nieuwe kerkorde voor de GKv en NGK volgen wat er gebeurt in de kerken, hoe het kan en niet hoe het moet, zo stellen ds. Kornelis Harmannij (GKv) en Jan van Dijk (NGK).
Beide werkgroepleden (werkgroep toekomstige kerkorde van de in 2023 fuserende GKv en NGK) geven in een interview met het ND aan dat de toekomstige kerkorde ruimte bepleit voor de deelname van kinderen aan het heilig avondmaal. De conceptkerkorde vermeldt dat “de kerkenraad kan besluiten” tot deze mogelijkheid. Niet iedere ouder hoeft zijn of haar kind(eren) een stukje brood en een slok wijn aan te bieden. Het doen van geloofsbelijdenis is zowel bij de GKv als de NGK voorwaarde om aan het Avondmaal deel te nemen, maar verschillende gemeenten in beide kerken bieden nu al de mogelijkheid kinderen aan het sacrament deel te laten nemen.
Opvallend in het concept zijn ook veranderingen als het afschaffen van de regel om twee diensten per zondag te houden en het loslaten van de verplichte catechismuspreek in de middagdienst.
Advies aan Hoge Raad: Vernietig uitspraak hof in ontslagzaak NGK-predikant
RD 5-6-2019
In de zaak van de ontslagen NGK-predikant P.R. Gort, Hattem, heeft de advocaat-generaal de Hoge Raad geadviseerd de uitspraak van het hof te Arnhem te vernietigen. Gort werd in 2008 losgemaakt van zijn gemeente, maar hij ging in beroep. Het gerechtshof oordeelde in 2018 dat er sprake was van een arbeidsovereenkomst tussen gemeente en predikant en dat het ontslag daarom aan het arbeidsrecht moest worden getoetst. De uitspraak van het hof was dat het ontslag ‘onredelijk en onrechtmatig’ was en dat Gort recht had op een schadevergoeding van 68.000 euro. Het hof ging hiermee voorbij aan het eigen kerkrecht van de NGK, wat vergaande gevolgen voor het kerkelijk recht kon hebben. Ook week het hof hiermee af van eerdere jurisprudentie, die veel meer uitging van kerkelijke autonomie
.
De kerk van Hattem ging daarop in cassatie bij de Hoge Raad en de advocaat-generaal schrijft nu in haar advies aan de Hoge Raad dat ‘het gerechtshof niet onder ogen heeft gezien dat partijen klaarblijkelijk hun rechtsverhouding hebben geregeld met eigen regelingen van het kerkgenootschap en dat hun die vrijheid toekomt.’ De uitspraak is op 19 juli.
Volgens het ND van 5-6-2019 geeft Gort aan dat de ‘vertrouwensbreuk’ die als ontslaggrond werd aangevoerd door de NGK-Hattem een voorwendsel was om hem te ontslaan. De werkelijke reden is volgens hem een door Hattem zelf gecreëerde ernstige vertrouwensbreuk. Hij ziet de aantijgingen tegen hem als ‘karaktermoord zonder enige vorm van rehabilitatie’. De werkelijke breuk was volgens hem een conflict over de koers, waarbij hij aan de ‘orthodoxe’ kant zat, terwijl anderen juist verandering wilden.
CGK/NGK Arnhem zet door en wil vrouw in ambt
RD 5-6-2019
Net als de CGK/NGK samenwerkingsgemeente van Nieuwegein heeft ook de kerkenraad van de CGK/NGK samenwerkingsgemeente van Arnhem besloten de gemeente op te roepen namen van mannen en vrouwen op te geven voor de vervulling van enkele kerkenraadsvacatures. De classis Apeldoorn van de CGK kwam in december terug van de al gegeven toestemming hiervoor. Dit vanwege de synodale handreiking uit 2013, waarin staat dat vrouwelijke leden geen passief kiesrecht hebben, wanneer één van de kerkverbanden van de samenwerkingsgemeente daarvoor niet de ruimte geeft. De Kruiskerk in Arnhem wil niet wachten op de generale synode van de CGK die later dit jaar over dit onderwerp hoopt te spreken.
Steunbetuiging
Nader Bekeken – mei 2019
In de Persschouw van Nader Bekeken neemt ds. P.L. Storm een steunbetuiging voor de lezing van prof. dr. H.J. Selderhuis over, die door het bestuur van Bewaar het Pand (CGK) op hun website is geplaatst. We nemen op onze beurt daar weer een gedeelte van over.
“De Apeldoornse hoogleraar heeft gesproken over een crisis die zich in onze kerken (CGK) voltrekt. Ons bestuur steunt van harte zijn visie op de situatie van onze kerken. Wij verkeren als kerken inderdaad in een ernstige impasse. Jarenlang werden plaatselijke gemeenten gefaciliteerd om verregaande samenwerking te zoeken met de GKv en de NGK. En dat terwijl de GKv zich steeds verder verwijderden van Schrift en Belijdenis. Het kon niet uitblijven dat ontwikkelingen binnen de vrijgemaakte kerken zouden doorwerken in de zgn. samenwerkingsgemeenten. Dit voltrekt zich momenteel op grote schaal en met verregaande consequenties.
Er is ooit in ons blad geschreven over een man die met zijn benen op twee verschillende schepen staat, terwijl het ene schip langzaam wegdrijft. Dat moet verkeerd gaan.
Prof. Selderhuis heeft duidelijk en moedig uitgesproken dat wij als kerken ons moeten houden aan de gemaakte afspraken. Wie dat niet doet, stelt zich buiten het kerkverband. Wij zijn, ondanks de teleurstellende ontwikkelingen, dankbaar dat er overeenstemming is met de woorden van de inleider. Op die manier hopen we samen te kunnen optrekken met vele anderen, om de rechte weg te gaan.
We hopen en bidden dat de verschillende kerkelijke vergaderingen, die dezer dagen gehouden worden, mogen handelen in het belang van onze kerken en bovenal tot de eer des Heeren. Zo mogen we uitzien naar de komende Generale Synode.
Wanneer door prof. dr. A. Huijgen in zijn blog ‘Eenheid’ van 3 april jl. vooral opgeroepen wordt tot het voorkomen van polarisatie, zien we daarin – behalve het belang van voorkoming van polarisatie – tegelijk een groot gevaar. De posities van voor- en tegenstanders tegen de vrouw in het ambt (al lijken die termen te moeten worden ingewisseld voor een meer verhullend spreken) dreigen in de aanloop naar de synode gelijkgeschakeld te worden; een ieder heeft zijn beweegredenen en belangen. Het uitgangspunt lijkt hier te veel gezocht te worden in de nood van de samenwerkingsgemeenten, terwijl de bezwaren van de tegenstanders worden geassocieerd met ‘beheersingsdrang uit wantrouwen’ en denken vanuit ‘onze bubbel’.
Wat in de Christelijke Gereformeerde Kerken echter steeds bepalend is geweest, is niet het ‘hoe lezen wij?’, maar het ‘alzo spreekt de Heere’! Van harte spreken we de wens uit dat de Heere ons zal bewaren bij de eenvoud van Zijn Woord en bij de brede traditie der eeuwen; onomwonden heeft de Kerk op grond van de Schrift altijd geleerd en gepraktiseerd dat het alleen mannen gegeven is een kerkelijk ambt te ontvangen. Dat moet ons veel te zeggen hebben! Moge de Heere wijsheid geven aan hen die op onze synode verantwoordelijkheden dragen.”
Vrouw in ambt geen middelmatige zaak
RD 12-6-2019
De CGK-predikant ds. C.P. de Boer reageert op de GKv-predikant ds. L.E. Leeftink vanwege diens ingezonden stelling in het RD van 12 juni dat de christelijke vrijheid het synodegezag beperkt. Leeftink beroept zich op inzichten van Marnix van Sint Aldegonde, die meende dat een synode alleen wat evident Bijbels is bindend kan opleggen. Voor het overige moeten zij plaatselijke kerken slechts adviseren. Zo behoren volgens Leeftink samenwerkingsgemeenten de ruimte te krijgen om belijdende zusters in de ambten toe te laten. Het is immers maar een middelmatige zaak, te vergelijken met staand of zittend bidden van mannen en al dan niet hoedjes dragen door vrouwen. En dr. Selderhuis heeft in zijn lezing voor de ambtsdragers, waarbij hij tot de conclusie kwam dat Apeldoorn en Nieuwegein in feite breken met het kerkverband, volgens Leeftink de plank misgeslagen. In zo’n middelmatige zaak mag de synode slechts adviseren.
Verbonden
Ds. De Boer is het hier duidelijk niet mee eens.
De interkerkelijke verbondenheid die hij voelt met de collega-broeders uit de GKv die door de ontwikkelingen in hun kerkverband in geestelijke nood verkeren en hun verdriet om het synodebesluit de vrouw tot alle ambten toe te laten, is voor hem reden met hen mee te lijden en te bidden. Zij zullen het ingezonden stuk van collega Leeftink met veel pijn lezen, omdat hij en meerdere collegae hun geestelijke nood niet (h)erkennen.
De Boer wijst er ook op dat de CGK-kerken elkaar al decennia met moeite vasthouden waar het om middelmatige zaken gaat. Toch behandelt de komende synode die onderwerpen niet.
Wel een onderwerp van geheel andere orde: de vrouw in het ambt. Dit is een onderwerp dat de vraag raakt hoe we de Schrift lezen (de hermeneutiek).
Ander kerkelijk onderdak
Het grote belang van dit onderwerp en het ontbreken van vertrouwen in de komende synode brachten Arnhem en Nieuwegein ertoe de besluiten van deze synode niet af te wachten. Zij bevestigen binnenkort vrouwen in het ambt. Maar met dit besluit plaatsen deze kerkenraden zichzelf buiten de CGK. De Boer ziet geen andere mogelijkheid voor deze kerken dan elders kerkelijk onderdak te zoeken. Doen zij dat niet, dan kunnen de classes Apeldoorn en Utrecht niet anders dan de geloofsbrieven van de afgevaardigden uit Arnhem en Nieuwegein afwijzen, omdat hun kerkenraden de band met het CGK-kerkverband hebben verbroken.
Verbijstering
Ds. de Boer geeft aan dat veel CGK-ers uit de volle breedte zien hoe de laatste GKv-synodes het kerkverband van zijn sokkel (Schrift en belijdenis) hebben getild en daardoor van Gods Woord wegdrijven. De nieuwe hermeneutiek lag onder de besluiten over de vrouw in het ambt en deze hermeneutiek baant op dit moment de weg om praktiserende homoseksuele gemeenteleden tot het Heilig Avondmaal toe te laten. En zij biedt ruimte tot kritiek op de klassiek christelijke thema’s, zoals de verzoeningsleer, zo bewijzen recente publicaties in GKv-kring.
De predikant geeft nog een dringende waarschuwing:
‘Wie een Schriftgetrouwe hermeneutiek voor een andere inwisselt, houdt uiteindelijk op kerk te zijn.’
Zending GKv en NGK gaan nauwer samenwerken
RD 27-5-2019
De vereniging Steun Oost-Soemba (SOS) onderhoudt namens de NGK contact met kerken op het Indonesische eiland Soemba. In het kader van de toenadering tussen de GKv en de NGK werd onlangs besloten ook op het gebied van de zending nauwer te gaan samenwerken. Door wijziging van de statuten van het Landelijk Samenwerkingsverband Mission (LSM) kunnen nu ook organisaties en kerken vanuit de NGK (gast)lid worden. Resultaat hiervan is dat de vereniging SOS gastlid is geworden van het Landelijk Samenwerkingsverband Mission (LSM), dat Verre Naasten (GKv) als ondersteunende organisatie heeft.
Ook de particuliere organisaties MERF, Stichting Fundament en SSRO zijn als gastlid toegetreden tot het LSM. Andere leden zijn bijv. regionale samenwerkingsverbanden van vrijgemaakte kerken, zoals Utrecht Mission en Zuid-Afrika Mission.