Helder zien
Dr. Wes Bredenhof
18-11-17
Kijk eens naar het plaatje hieronder.
Wat zie je? Sommigen van jullie zullen automatisch een mooie jonge vrouw uit vroeger tijd zien. Anderen zullen een afgeleefde oude dame zien. Maar als je maar lang genoeg kijkt, zie je ze allebei. Dit is een stevige illustratie van hoe twee mensen naar hetzelfde plaatje kijken en toch verschillende dingen zien. Hoewel je iets anders ziet dan iemand anders, hebben jullie allebei gelijk. Mensen kunnen tot verschillende conclusies komen en niemand die het bij het verkeerde eind heeft. We zien gewoon hetzelfde vanuit een ander perspectief. Zo is het ook met mensen die hetzelfde Bijbelgedeelte lezen en tot verschillende conclusies komen. Toch heeft niemand het bij het verkeerde eind. Twee lezers kunnen tot twee verschillende eindoordelen komen en ze kunnen allebei gelijk hebben. Net zoals bij de illustratie hierboven, lenen delen van de Bijbel zich tot meer dan één goed eindoordeel. Als we dat gaan zien, vallen we elkaar om de hals en gaan eensgezind samenleven. We verdragen elkaar niet alleen, nee, we versterken elkaar metterdaad.
Is dat echt zo?
Als je nu denkt dat Bredenhof eindelijk bij zinnen is gekomen, moet je verder lezen. Als je denkt dat ik op die manier ben ga denken, kan ik je verzekeren dat ik dat niet doe.
Om te beginnen moeten we één ding in het oog houden bij de illustratie hierboven. Het was zó ontworpen, dat men wel tot twee verschillende eindoordelen moest komen. Wie dit dan ook maar heeft getekend, diegene heeft dat gedaan met de bedoeling om zowél een jonge vrouw áls een oude dame te portretteren. Deze illusie was niet per ongeluk. Vanwege de bedoeling van de maker, heeft degene die zegt dat de tekening alleen maar het portret van een jonge vrouw laat zien het net zo bij het verkeerde eind als degene die zegt dat er alleen maar een oude dame op staat. Degene die zegt dat er een jonge vrouw op staat, heeft het net zo goed bij het rechte eind, als degene die zegt dat er een oude dame op staat, maar geen van beiden heeft het zo goed begrepen als degene die zegt dat beiden erop staan. De bedoeling was om je zover te krijgen dat je ze allebei zou zien.
Maar hoe zit het als de maker, de schepper van het portret, de bedoeling had om alleen maar op één manier begrepen te worden? Wat als het zijn bedoeling was maar één ding te laten zien en dan ook alleen maar één ding?
Welnu, wat als bovendien een grote meerderheid een oogafwijking had, die hen ervan weerhield alleen maar dat ene ding te zien dat de schepper bedoelde te laten zien?
Deze oogafwijking veroorzaakt illusies.
Maar dan, om nog even door te gaan, wat als de artiest een paar corrigerende lenzen had, die hij aan de kijkers naar zijn portret kon geven, zodat zij met deze lenzen alleen nog maar zagen wat hij wilde dat ze zouden zien? Met deze corrigerende lenzen zouden kijkers de enig juiste bedoeling van het portret zien. Dat verandert de situatie nogal ingrijpend, nietwaar?
Laten we voor een illustratie naar de Bijbel gaan. In 1 Thessalonicenzen 1:10 schrijft de apostel Paulus dat de Christenen in Thessaloniki op de wederkomst van Jezus uit de hemel wachten. Hij voegt er aan toe dat deze Jezus degene is die God uit de doden heeft opgewekt: “… die Hij uit de doden heeft opgewekt…”.
Nu zou iemand naar dat gedeelte kunnen kijken en zeggen: “Het is als de illustratie van de oude dame en de jonge vrouw…” Waarop we onmiddellijk moeten antwoorden: “O, je bedoelt de illusie van de oude dame en de jonge vrouw?” Iemand zou kunnen zeggen:
“Je zou dit letterlijk kunnen nemen en zeggen dat Paulus gelooft dat het hart van Jezus op Paaszondag bloed begon te pompen, maar je zou even goed kunnen zeggen dat Paulus leert dat Jezus in de harten van zijn discipelen weer tot leven kwam. Beide zouden juist kunnen zijn.”
Maar is dat echt zo? Wat hierin niet gezien wordt, is dat we niet maar te maken hebben met mensenwoorden, maar met het onfeilbare Woord van God. Wie God werkelijk is moet hier een rol spelen. De God van de waarheid liegt niet, evenmin schept Hij illusies. Het probleem ligt bij de mens. Het probleem is dat wij niet slechts een “oogafwijking” hebben, maar ook een hartafwijking. Omdat we geneigd zijn God te haten, zijn we ook geneigd zijn Woord verkeerd te lezen en te zien wat we willen zien.
God verbetert onze hartafwijking met zijn Geest. Zijn Heilige Geest, die in de eerste plaats het Woord heeft geïnspireerd, geeft ons de wens Gods Woord te begrijpen zó als Hij heeft bedoeld dat het begrepen zou worden. God heeft beloofd dat de Geest van de Waarheid ons naar zijn waarheid zal leiden (Joh. 16:3). Daarom zegt de Christen: “Vader, help me met uw Geest om te verstaan wat u in uw Woord bedoelt. Help me geen illusies te zien, maar de ware en echte werkelijkheid.”
Dit is een gebed dat God behaagt en door Hem gehoord zal worden.
God beantwoordt ons gebed en helpt ons de echte werkelijkheid te zien met zijn “corrigerende lenzen”. Zijn Geest leidt zijn kinderen ertoe deze lenzen op te zetten, zodat de “oogafwijking” behandeld kan worden. Wat zijn deze corrigerende lenzen? Het is het overige van zijn Woord.
Als we naar 1 Thessalonicenzen 1:10 kijken, gaat een gelovige Christen naar wat er nog meer in de Bijbel staat om ons deze leer op de juiste wijze te helpen begrijpen. We gaan bijvoorbeeld naar 1 Korinthe 15. In dat gedeelte houdt de Heilige Geest vast aan de opstanding van Jezus uit de doden en dat werd niet slechts in de harten van zijn volgers gevoeld, maar het werd met hun eigen ogen gezien (1 Kor. 15:3-8). In het Johannes evangelie raken de discipelen Jezus aan en Hij eet met hen – dit gebeurde niet in hun harten. Er is maar één juist begrip van 1 Thessalonicenzen 1:1-10 – Jezus stond op Paaszondag lichamelijk op uit de doden. Dit was geschiedenis. Dit is geen illusie. Het is echt gebeurd, zoals duidelijk door God in zijn Woord is beschreven.
Er zijn nog steeds moeilijke gedeelten in de Schrift, waar het lastig is om tot de juiste conclusie te komen. Als predikant kwam ik wel eens gedeelten tegen waar ik eerlijk van zeg: “Ik weet het niet zeker”. Er zijn gedeelten waar gelovige Christenen tot verschillende conclusies komen, zelfs als de Geest hen vervult en corrigerende lenzen laat opzetten. Maar dat betekent nog niet dat alle verschillende conclusies even wettig zijn. Sommige zijn verkeerd en sommige goed, of sommige zijn slechter en sommige beter. Zelfs als we hier niets van kunnen merken, is dit het geval. De God van de waarheid spreekt nog steeds in zijn Woord en zijn bedoeling is niet illusies te scheppen om ons in de war te brengen, maar volstrekte waarheid te geven om ons aan te moedigen (Joh. 17:17).
Het belangrijkste dat we ons moeten realiseren is dat de Bijbel uiteindelijk geen menselijk boek is.
In de eindanalyse is het Gods boek. Ja, er zijn 66 boeken waar verschillende schrijvers bij betrokken waren, maar achter hen allen stond één Auteur. Met elk hoofdstuk, elk vers, zelfs elk woord, heeft deze ene Auteur zijn bedoelingen. De onwedergeborenen zullen die bedoelingen niet onderscheiden en al zeker niet met enige consistentie. Christenen kunnen en zullen dat wel.
Onze roeping als Christenen is om onder gebed de Geest te volgen door de corrigerende lenzen van het Woord op te zetten, Schrift met Schrift te vergelijken en daarbij proberen gelovig te onderscheiden wat onze Vader bedoelt te zeggen. Het onfeilbare Woord moet altijd onze gids zijn, ook als het gaat om het verstaan en begrijpen van het Woord.
“Want bij U is de bron van het leven; in Uw licht zien wij het licht.” Psalm 36:10
*Dr. Wes Bredenhof is predikant van de Free Reformed Church te Launceston, Tasmanië, Australië. Via YINKAHDINAY (internetblog). Hij publiceerde dit artikel op 7 april 2015.