Landelijke Dag 2016 - Forumdiscussie

Redactie een in waarheid

05-03-16

Op de middag van de Landelijke Dag was er een forum geformeerd bestaande uit de sprekers ds. Van Egmond, br. Bolt en ds. Visser, aangevuld met ds. E. Heres (DGK), ds. K. Folkersma (GKv) en br. J. Peters (GKN). En zo was iedere kerkgemeenschap weer keurig in gelijke delen vertegenwoordigd in persoon.

In de pauze konden schriftelijke vragen worden ingediend. In onderling overleg werden ze over de forumleden verdeeld ter publieke beantwoording.
Ds. Gunnink leidde de discussie op een rustige en pleizierige wijze.

Onderstaande bespreking is een vrijwel letterlijke weergave van het gesprokene. Alleen kleine tekstuele aanpassingen vonden plaats voor de leesbaarheid. Verder zijn de namen van de vragers weggelaten, want ze werden niet altijd genoemd of waren niet goed te verstaan.

Vragen en antwoorden

1 - Vraag voor ds. Visser/br. Peters

U benadrukte nogal de buiten-schriftuurlijke binding die tegen de Schrift is. Kunt u daar ook concreet over zijn?

Ds. Visser:

Eerst even over de voorzitter. Toen we hier net bij elkaar zaten, daar achter, toen zegt hij tegen mij: Ds. Visser kunt u wel in 1 minuut antwoord geven want anders zal ik u afkappen. Ja, die minuut is nu al voorbij …

Boven-schriftuurlijke binding. Het gaat er om dat we elkaar niet binden aan de dingen waar de Here niet aan bindt. Dat wil niet zeggen dat je geen afspraken met elkaar maakt in het kerkverband waar je je ook aan houdt, dat is heel duidelijk.
Maar als we de eenheid zoeken, ik geef een bijvoorbeeld. We zoeken de eenheid van alle gereformeerde belijders. Dat zou kunnen betekenen dat er van een gemeente een groot deel, zeg maar, een ander kerkverband zoekt. En die gemeente heeft bijvoorbeeld in de GKv langer gezeten dan verschillende gemeenten van ons. Die broeders en zusters nemen bepaalde liederen, bepaalde gebruiken mee. Moeten we dan zeggen als we een kerkverband vormen: jullie mogen al die dingen niet meer doen? Dat hangt er van af. Als dat dingen zijn die allang gedaan worden en ze zijn niet tegen de Schrift dan moeten we elkaar niet daarboven willen binden. En, dus moeten we dat beoordelen op grond van de Schrift, niet op grond van of wij er van houden of niet.
Bij ons in Zwolle in de GKN wordt de geloofsbelijdenis niet gezongen. Daar zijn wat redenen voor, omdat mensen de melodie niet mooi vinden. Maar moet nu een andere GKN zeggen: jullie mogen de geloofsbelijdenis niet zingen? Alsjeblieft niet, dan binden we elkaar boven de Schrift. Zo zijn er allerlei van die dingen en wij moeten teer met elkaar omgaan om de echte eenheid met elkaar te zoeken.

Br. Peters:

Voorzitter, ik wilde beginnen ook wat tegen u te zeggen. U hebt hier kennelijk meer te zeggen als thuis maar het blijft toch 'dag voorzitter'. (hilariteit) Excuseer me, nee, het was maar een grapje voor iedereen die hier zit.

Wat betreft bovenschriftuurlijke binding wil ik graag aansluiten bij ds. Visser. Daarnaast valt mij dan ook op dat er binnen de kerken de Here God zo'n vrijheid geeft waarbinnen we als kinderen van Hem mogen functioneren. Waarin het dus niet past om elkaar de maat te meten zolang we binnen-schriftuurlijk bezig zijn met elkaar. Wat een geweldige vrijheid geeft dat, wat een vreugde, wat een blijdschap zo met elkaar samen te wonen. Dan is het die kostelijke olie waar ds. Heres over sprak die a.h.w. helemaal door je kleding heen trekt en helemaal tot op je zomen komt in al zijn diepte. Dat trekt ons dan en dan accepteren we elkaar als broeders en zusters. En we mogen die blijdschap ook delen met elkaar, ook al zijn we verschillend want dat was ook in Israël het geval.

Ds. Visser

Eén ding aanvullen als het om kerken bijvoorbeeld gaat. Bovenschriftuurlijke binding zou ook kunnen zijn: we kunnen samen één zijn en we zijn hier bij elkaar als mensen van GKv, GKN en DGK. Wij belijden art. 27-29 NGB hartelijk. En toch zou er tussen ons nog wel eens verschil kunnen zijn over een beoordeling van een andere kerkverband. Misschien denken we daar niet precies gelijk over. Denken we dan niet gelijk over art. 27-29? Ja, maar de concrete beoordeling van een ander kan wel eens verschillen, en daar moeten we over doorpraten. Maar dat kan nooit kerkscheidend zijn.

2 – Vraag aan ds. Heres

Wat is de overeenkomst tussen GKN en DGK en wat is het verschil, dan wel wat zijn de verschillen? En wat daar eventueel verder volgt.

Ds. Heres

Het forum is blijkbaar altijd vol verrassingen want deze vraag zie ik nu voor het eerst.
De overeenkomst tussen GKN en DGK? Wij hebben op 28 januari jl. een eerste gesprek mogen hebben tussen afgevaardigden van GKN en deputaten van DGK. We zeggen tegen elkaar dat we van elkaar weten dat we staan op hetzelfde fundament, het Woord van God, de gereformeerde belijdenis. Als je dat van elkaar mag zeggen dan heb je alle reden om elkaar ook te zoeken. En we zijn er blij mee dat er ook stappen in die richting gezet kunnen worden om tot contact te komen.

Als het gaat om verschillen dan vind ik het wat lastig om dat te zeggen. Wat is hét verschil, dan wel de verschillen. Ik heb de indruk uit contacten met broeders en zusters uit de verschillende gemeenten dat ze gewoon gereformeerd willen wezen. Dat er verschillend tegen de historie aangekeken wordt, de recente kerkhistorie, dat zal ook duidelijk wezen, anders was er ook geen noodzaak tot gesprek. Er zijn dingen gebeurd in de recente kerkgeschiedenis die we zeer betreuren, die we, denk ik, allemaal betreuren. En dat geeft reden tot gesprek om zo mogelijk de verschillen die er gekomen zijn, en waardoor er ook twee kerkverbanden ontstonden die helaas naast elkaar en soms ook tegenover elkaar staan. Dat geeft reden tot het zoeken van contact.

Br. Peters:

Het waren de vragen die ik had moeten beantwoorden. Maakt niet uit. Ik vind in elk geval dat de overeenkomst tussen DGK en GKN is dat het broeders en zusters zijn die zoveel moeite hebben gehad in de vrijgemaakte kerken met wat er gebeurde in hun plaatselijke gemeente dat ze niet anders konden dan weer op zoek gaan daar waar het Woord verkondigd werd. En in aansluiting op de opmerkingen van ds. Van Egmond en van ds. Gunnink ook die ik hoorde in de pauze, het kan plaatselijk dus heel verschillend zijn. Dus die broeders en zusters die vertrokken zijn hebben de overeenkomst dat ze het niet langer konden uithouden in de GKv. En wat het verschil is, ik denk dat ik daar op dit moment wijzer aan doe om me daar niet over uit te laten omdat er gesprekken zijn tussen de, zeg maar, DGK en GKN. Het is hier niet de plaats, denk ik, om die verschillen breed uit te gaan meten. Er is wel een hartelijk verlangen naar eenheid, dat wil ik u wel meedelen.

3 – Vraag aan ds. Folkersma

Hoe zwaar moet het kerkverband wegen in je keus?

Ds. Folkersma:

Dat moet ook zeker aan de orde komen. Maar ik begin bij de plaatselijke gemeente. Als daar een trouwe prediking van het Woord is en je kunt goed in gesprek blijven met de kerkenraad, dat is heel belangrijk, dan zal ook het kerkverband aan de orde moeten komen. Wat synodes besluiten en wat de kerkenraad daar mee doet. Als er, zoals ik begrepen heb, op sommige plaatsen een prediking is waarin Gods Woord niet meer tot zijn recht komt, prediking die niet echt bediening van de verzoening is en hantering van de sleutels van Koninkrijk naar Zondag 31, ik denk dat dan het punt heel gauw gekomen is dat je moet zeggen: hier moet ik niet langer zijn.

Waar ook wel mee te rekenen is, dat is dat sommige kerkenraden broeders hebben, jonge broeders, die behoorlijk gebrek aan kennis hebben, die niet goed op de hoogte zijn met wat er speelt. Dat is een reden om geduld te hebben. Ik denk dat je de kerkenraad dan niet met rust moet laten.

4 – Vraag aan ds. Van Egmond
 

Voldoet de GKv nog aan uw beschrijving van 'gereformeerd'?

Ds. Van Egmond:

De vraag is een moeilijke vraag. Eerst maar kijken naar de positie die je hebt in de plaatselijke kerk, ds. Folkersma heeft daar al iets over gezegd. Voor de vraag of de GKv nog wel voldoet aan de beschrijving van gereformeerd, heb je te kijken naar je eigen roeping die je daarin hebt. Namelijk de roeping om bezig te zijn met datgene wat op synodaal niveau gebeurt en dat ook bij je eigen kerkenraad aan de orde te stellen.
Ik wil eigenlijk dan, denk ik, hier aangeven dat je in een heel proces staat. Als ik even aan mezelf denk zou ik kunnen beginnen bij een datering van pakweg het jaar 2000, en misschien nog wel eerder. Dat je gedurende heel die tijd telkens ziet dat bepaalde synode-uitspraken, om me daartoe te beperken, over de kerkenraadstafel gaan, daar besproken worden, besluiten over worden genomen, en dan terug gereageerd wordt naar de synode, de eigen gemeente daarover informeert. Dan zie je, dat heb ik altijd toch wel met dankbaarheid mogen vaststellen, dat je daarin je gemeente leiding mag geven samen met je kerkenraad. Je zit daarin in een proces. In dat proces ben je bezig met je kerkenraad: voorlichtend naar je gemeente, opbouwend in je gemeente. Dan is het niet zo dat je dan zomaar midden in dat proces zegt: Nu stap ik eruit, omdat er elders in het land iets gebeurt. Want je bent plaatselijk in dat proces samen met de kerkenraad trouw bezig in de lijn van de Schrift, belijdenis en kerkorde.

Er kan een punt komen dat je kerkenraad op een gegeven moment zegt: We gaan van die lijn af. Dan zal daar een punt gekomen zijn, inderdaad. Ik denk dat je daar oog voor moet hebben. Dat je niet, als er iets gebeurt in het land of in het kerkverband, of een kerk elders maakt een keus tot afscheiding/losmaking, dat je dan direct verplicht bent te reageren daarin mee te gaan, ook al ben je het met hen eens. Want je hebt je roeping in je eigen plaats om trouw te blijven waar je aan begonnen bent. Onder de zorg en de leiding van de Here en in gebed tot de Here die er daar, naar ik toch meen, dan nog tot zover zijn zegen op gegeven heeft.

Ik denk ook dat daarbij van de andere kerkverbanden in dit gezelschap, DGK en GKN, ook begrip voor gevraagd mag worden, begrip in liefde. Begrip ook waar het kan, in geduld ook mee te werken aan een stuk voorlichting. Dan zal er ook vertrouwen moeten zijn. Ik heb daar ook in mijn eigen referaat vanmorgen iets van gezegd. Er moet wederzijds vertrouwen zijn anders ga je je ingraven in je eigen loopgraaf en komen we niet verder. We moeten allemaal onze eigen positie kennen, moeten weten wat de achtergronden zijn en mogen dan ook zeggen: GKv voldoet u nog aan de beschrijving van gereformeerd?
Als ik me dan met ds. Folkersma beperk tot de eigen plaatselijke kerk te Ten Boer, dan wordt daar nog onder de gereformeerde vlag in een gereformeerd klimaat gestreden voor een lijn van het gereformeerde leven.

5 – Vraag aan br. Bolt

Graag zou ik willen vragen hoe we vanuit deze ontmoeting samen verder kunnen om elkaar te helpen om bij elkaar te helpen brengen wat bij elkaar hoort.

Br. Bolt:

In de eerste plaats heb ik van harte meegewerkt aan het organiseren van deze bijeenkomst. Dat is heel positief en ook voor andere bijeenkomsten wil ik me inzetten. Zo kan ik hier misschien in dit verband noemen de bijeenkomst die binnenkort in Noord-Nederland wordt gehouden, 30 maart in Roden. Deze is georganiseerd door de Studiegroep Noord-Nederland. Daar zal ds. Visser spreken over MV in de kerk. Kortom, het is positief dat we hier zo bijeen zijn.

Maar ik wil er wel bij opmerken, dat heb ik ook vanmorgen in mijn toespraak gezegd, het kan natuurlijk niet zo zijn, althans in mijn ogen, dat dit een alternatief biedt voor het streven naar eenheid. Dat je deze Landelijke Dag en misschien nog met andere dagen zou zien als een soort alternatief voor werkelijke eenheid van broeders en zusters. Ik denk dat we dan een verkeerde weg zouden opgaan. Wat mij betreft moet dit soort bijeenkomsten er toe dienen dat we ook werkelijk op weg gaan naar kerkelijke eenheid. Want het is vanmorgen al in alle toonaarden aan de orde gekomen: kerkelijke eenheid waarin je elkaar ontmoet bij Woord en sacrament dat is de echte eenheid beleven. En dat kun je niet in verenigingen, vergaderingen of conferenties. Dus misschien dat we opnieuw een Landelijke Dag gaan organiseren, maar het hangt er ook wel van af wat er in de samensprekingen gebeurt tussen DGK en GKN. Daar zou ik het mede van laten afhangen.

Ds. Visser:

Ik wil onderstrepen dat het verder moet gaan dan alleen een Landelijke Dag één keer per jaar. En dan ook vanuit het perspectief dat ik ook in mijn verhaal gezegd heb, denk ook de jonge mensen. Want de jonge mensen bloot laten stellen aan allerlei invloeden die er zijn, dat kan betekenen dat zij in twee of drie jaar helemaal vervreemd worden van wat echt volgens Schrift en wat echt volgens Woord van de Here goed is. Er komt zoveel op ze af. Laten we ons echt inzetten om bij elkaar te komen om werkelijk een plek te hebben waar ook de jeugd verder kan groeien in dat geweldige dat de Here ons gegeven heeft in Schrift en belijdenis.

Br. Bolt:
Misschien mag ik daar nog aan toevoegen. Dat punt van de jeugd heeft ook mijn hart. Maar ik denk ook dat je vanuit het oogpunt van de grootte van de kerkverbanden die er nu zijn, DGK en GKN, zou moeten streven naar eenheid. Voor de jongeren is het van ontzettend groot belang dat er een behoorlijk kerkverband is waar zij bijvoorbeeld, ik noem maar één punt, waar ze hun levenspartner kunnen vinden. Dus ook dát is een extra stimulans om onze geweldige best te doen voor zover het aan ons ligt, eenheid te bewerken.

Vraag uit de zaal ter verduidelijking

Ik ben degene die de vraag geformuleerd had. Ik zie dat er twee nieuwe kerkverbanden ontstaan zijn van broeders en zusters die van harte de Here willen liefhebben en dicht bij zijn Woord willen leven. Ik ben er van overtuigd dat zowel in de Nederlands Gereformeerde Kerken als ook in de GKv-kerken, en wellicht ook in de Christelijke Gereformeerde Kerken er ook broeders en zusters te vinden zijn, predikanten te vinden zijn, die van harte dicht bij het Woord van de Here willen blijven leven, die de nieuwe Schriftuitleg, tanend Schriftgezag afwijzen. Maar het is op dit moment zo verdeeld.
Het is daarom heel fijn dat we hier met elkaar pleiten dat wat bij elkaar hoort ook echt bij elkaar samen moet komen. Dat is wat de Here ook heel graag ziet: dat alles wat bij elkaar hoort samenkomt.
Maar mijn vraag is, als je naar dat proces kijkt, waar zijn degenen die leiding aan dat proces kunnen geven? Hoe krijgen we dat van de grond getild met elkaar? Er zitten hier broeders en zusters die verontrust zijn maar het zijn broeders en zusters die zoeken naar leiders, mensen die het van de Here krijgen om bij elkaar te brengen wat bij elkaar hoort. Daar ging mijn vraag over.

Br. Peters:

Deze vraag horen we regelmatig vanuit onze kerkverbanden. Waar zijn de grote voortrekkers? Welaan, broeders en zusters, alle eeuwen door is gebleken dat de kerk kleiner wordt. Dus ook het aantal voortrekkers. Dus ook het aantal voorgangers dat het voortouw neemt in dezen zal kleiner worden.

Als het er om gaat hoe we dat moeten verwezenlijken, hoe het bij elkaar komen gaat, hoe we dat proces tot een goed einde laten lopen, ik zeg altijd, broeders en zusters, klopt en u zal open gedaan worden, bidt, en zoekt en gij zult vinden. Het is een kwestie van geloof. Het is niet een kwestie van afwachten waar dit proces gaat eindigen. Het is een geloofskeuze, uit liefde voor elkaar voor de broeders en zusters en voor allen die die weg zijn gegaan.

En daarom roep ik ook een ieder op, ga met uw God in gebed, ga met Hem in gesprek en maak uw keuze. En doe het in liefde naar uw naaste en naar toekomstige broeders en zusters. Want het begint niet bij een goede voorganger hoewel hij verantwoordelijk is en grote verantwoording draagt, zeker in heel het land, voor een heel kerkverband zelfs. Maar ook van uw keuze als ambtsdrager, van u als gelovige zal verantwoording worden gevraagd.

Ds. Visser:

Kleine toevoeging. Zoek elkaar waar het Woord werkelijk gebracht wordt. En daar waar u samen bent rondom het echte Woord. Zoek daar weer de ander die je ontmoet en waar ook het Woord is. Laten we dat alsjeblieft doen en over allerlei klein menselijke dingen heenstappen. Ga daar waar je het Woord hoort. En zoek dan elkaar, doe dat.

Ds. Van Egmond:

Waar zijn de leiders, waar zijn de voorgangers? Prachtige, mooie vraag. Ik denk dat ze er misschien wel zijn, misschien ook wel heel veel zijn, meer dan we denken.

Maar de vraag is natuurlijk, wie erkent u als uw voorganger? Ik heb ook proberen duidelijk te maken dat we leven in een tijd van individualisme. Het gezag, waar is dat? Kijk eens in de politiek. Gezag wordt niet meer erkend. Gezag is er pas als men dat zelf leuk en aardig vindt en het naar de eigen wil gaat.

Ik denk dat het in de kerk precies zo is. Als er iemand opstaat of een keer schrijft of spreekt over de leer naar de Schrift, naar de belijdenis, naar de kerkorde dan wordt dat allemaal eerst gezeefd door onze eigen mening en onze eigen voorkeur. En dan word je als eventuele leider of voortrekker, of hoe je dat ook maar noemen wil, aan de kant gezet. Zó is het de laatste tien, vijftien jaar voortdurend gegaan.

We hebben een website gehad gereformeerdekerkblijven etc. We hebben daar veel op proberen te schrijven, proberen mensen te werven, maar je werd óf doodgezwegen óf het ging door een filter heen.

Waar zijn de leiders, waar zijn de voorgangers? Laten we eerst eens goed met elkaar doorpraten over onze fundamenten, wat zijn onze uitgangspunten. En als we het daar goed over eens zijn dán samen onze voorganger in de hemel, onze Here Jezus Christus, Die het Hoofd is, volgen. Met Hem spreek je, en wie de wegen wijst die Hij ons voor wijst, díe zullen we volgen. Daar zullen we heengaan.
En ik denk dat we met idealen en mooie woorden die ergens in de lucht blijven, niet verder komen. We moeten in gehoorzaamheid handelen.

Ds. Heres:

De vraag 'waar blijven de voorgangers' is bij mijn weten de afgelopen tien, vijftien jaar steeds weer gesteld. En als er dan actie is en dingen gebeuren?
Ik denk er even aan hoe het gegaan is in Dalfsen, in 2010. We hebben van de kerkelijke stappen een verklaring geschreven in acht pagina's en die is naar alle kerkenraden gegaan in den lande. Er gebeurt wel iets, er wordt ook wel geprobeerd om dingen aan te wijzen en richting te wijzen. Maar we zitten wel in een situatie waarin een Landelijke krant als het ND bijvoorbeeld niet aanwezig is.

Br. Bolt:

Het ND is inderdaad uitgenodigd. Ik doe even een oproep: is er een ND-verslaggever in de zaal? Ik zie wel mensen staan maar dat zijn geen verslaggevers. Nee, dus niet. Maar we hebben expliciet het ND en RD uitgenodigd. Het RD is er wel. Misschien kan het ND het verhaal van het RD overnemen? (hilariteit).

Ds. Heres:

Kortom, het betekent dat de mogelijkheid van publiciteit eigenlijk maar beperkt is. Als je kijkt naar landelijke organen waarmee je kan proberen veel broeders en zusters te bereiken, dan denk ik aan iets als een in waarheid. Dat is voor iedereen toegankelijk. Maar dan is vervolgens de vraag, hoe wordt daarop gereageerd? We zien het gewoon voor onze ogen gebeuren dat de verontrusting bezig is weg te ebben. We hebben Landelijke Dagen gehad waarop 600 aanwezigen waren. Ik hoorde vanmorgen een getal van 225.

En laten we ook maar nuchter vaststellen en tot het inzicht komen dat als de Here je niet meer roept in het kerkverband van de GKv, dat ingrijpende gevolgen heeft. Dat is niet gemakkelijk. Ik begrijp het heel goed dat er broeders en zusters zijn die daar heel lang mee bezig zijn, en zich afvragen: durf ik en mag ik en kan ik die stap zetten?
Nou inderdaad, wat is daar dan veel overleg, veel gesprek voor nodig. Informatie en veel gebed.

6 – Vraag aan ds. Folkersma

Zou een nieuwe belijdenis die zich met de vragen van deze tijd confronteert, niet een welkome bijdrage kunnen leveren aan de kerkelijke eenheid?

Ds. Folkersma

Er wordt wel vaker gevraagd om een nieuwe belijdenis waarin wordt ingegaan op de vragen van deze tijd. Er zijn ook wel zaken die daar eigenlijk om vragen. Maar ik zie dat ook niet zo gebeuren. Een belijdenis is vaak vrucht van strijd. Een belijdenis wordt gegeven. In de gereformeerde kerken van vóór de Vrijmaking - in 1930 was er geloof ik de synode van Arnhem – zijn er ook artikelen voor een nieuwe belijdenis gepresenteerd maar die zijn niet aanvaard als belijdenis want ze waren te theologisch. Een belijdenis wordt vaak uit de nood geboren.

Aan de andere kant wil ik zeggen dat je met de belijdenis die we hebben ook in de vragen van deze tijd toch goed je weg kunt vinden. Bij de catechismusprediking kun je bij heel veel zondagen de zaken die vandaag spelen in de samenleving en het wereldgebeuren aanstippen. Een nieuwe belijdenis zal misschien heel veel discussie kunnen opleveren. Ik zie het niet zo zitten dat dat een bijdrage zou kunnen leveren in kerkelijke eenheid.

7 – Vraag aan br. Bolt

In alle ernst in het kader van Ps. 122: wat is de bedoeling van deze jaarlijks terugkerende Landelijke Dag? Nog meer afscheidingen óf blijven we als broeders en zusters één met elkaar en verdragen we elkaar, tot blijdschap in de hemel en hier beneden.

Br. Bolt

Ik heb het al even aangeroerd, ik heb met veel plezier ook deze dag helpen organiseren. Het zou heel goed kunnen dat we volgende jaar weer eentje organiseren, ik weet het nog niet.

Wat is de bedoeling? Als ik de vraag goed begrijp - of dit nog tot meer afscheidingen zou leiden - ja dan klinkt dat een beetje massaal, denk ik, wat zwaar. Natuurlijk ik hoop van harte dat er broeders en zusters uit de GKv overkomen naar de afgescheiden kerken. Dat hoop ik echt van harte. En dat niet alleen omdat het belangrijk is dat deze kleine kerken groeien en versterking ontvangen maar óók voor eigen welzijn en voor eigen behoud, zou ik haast willen zeggen. Want er zijn zoveel invloeden nu in de GKv die een in zeker opzicht een totaal verwoestend effect op het geloofsleven hebben, ook op de jongeren. Zo hebben wij het zeker ervaren, daarvoor moet je heel duidelijk waarschuwen. Er komt ook een moment dat je er zelf door beïnvloed wordt en dat je geloofsleven gaat tanen. Dat is het eerste punt.

Natuurlijk, willen we, dat is vanmorgen ook in alle toonaarden weer naar voren gekomen, graag eenheid. Daar is over gesproken en zal de komende tijd diepgaand over gesproken gaan worden.

Er is nog een vraag, misschien mag ik die er aan koppelen voorzitter. Het is eigenlijk wel een mooie vraag: Kan deze dag, deze Landelijke Dag het karakter krijgen van 11 augustus 1944 en denk daarbij dan ook vooral aan de vereniging van 1892.

Eigenlijk is de suggestie, als ik het goed begrijp, dat, net als in 1892 de vereniging van dolerenden en afgescheidenen plaatsvond, we nu een vereniging van DGK en GKN zouden krijgen.

Maar ik denk dat het een beetje teveel gevraagd is om dat op de organisatie van een Landelijke Dag af te beelden. Want u moet wel begrijpen dat deze dag georganiseerd is door particulieren. Het is niet zo dat de kerken DGK, GKN en GKv dit hebben georganiseerd, nee, het is een puur particuliere zaak. Natuurlijk zijn de mensen die het georganiseerd hebben wel lid van een van de drie kerkverbanden maar het blijft een particulier initiatief.

Dan zou ik nog een bijna ondeugende opmerking willen maken. Zie dat de Vereniging in 1892 zes jaar was ná de Doleantie van 1886. Zes jaar dus! Dat is wonderbaarlijk. Ik zou zeggen, de laatste afscheiding van de GKv is geweest, als ik het goed heb, in 2010, we zijn nu in 2016 dat is óók zes jaar. Dus iemand die de vraag stelde of we niet per 1 september 2016 deze twee kerkverbanden verenigen …

Voorzitter:

Nee, de vraag noemde 1 januari 2017.

Br. Bolt:

Oh, dat valt me dan al weer wat tegen. Goed dat is dan al weer een jaar later. Maar ik zou zeggen, broeders-samensprekers doe uw best en zet er de sokken in om het maar even op een gewone manier te zeggen.

Voorzitter:

U moet daar dan wel bij bedenken, dat er soms plaatselijk gezien vanaf 1892 - en ik meen zelfs nog tot in beginjaren '30 een enkele kerk is geweest - voortdurend nog sprake was van een A- en B-kerk. Dus het duurde voordat echt helemaal bij elkaar gekomen was iets langer dan die zes jaar.

Br. Bolt

Ja maar, voorzitter, van die A- en B-kerken weet ik natuurlijk ook, maar het principiële was dat het wel één kerk was geworden.

8 – Vraag aan forum

In hoeverre zou het dan mogelijk zijn om vrij snel over te gaan tot kanselruil en tot het aanvaarden van elkaar avondmaalsbriefjes?

Br. Bolt

Een snelle reactie van mij, want vast willen andere forumleden daar ook wat over zeggen. Ik denk dat dat op zichzelf een verkeerde benadering zou zijn. Dus dat je begint met uitruilen van predikanten of partn… hoe heet dat, kanselruil (hilariteit) … moet je mij horen, partnerruil past natuurlijk heel goed in mijn onderwerp van vanmorgen maar ik bedoel nu kanselruil. Foei, foei, het RD neemt dit toch niet op, hè?

Voorzitter:

Alles wat u zegt kan tegen u gebruikt worden. (hilariteit)

Br. Bolt

Ik neem het zelf ook op, maar wis het wel even. Kanselruil en gemeenschappelijk Avondmaal, ik denk broeders en zusters dat we daar pas van kunnen spreken als we werkelijk uitgesproken hebben dat we één zijn geworden c.q. op heel korte termijn daar naar toe gaan. Je kunt dit – zoals wel gewoonte is geworden in de GKv - niet doen in gereformeerde kerken.

Ds. Visser:

Ik denk dat we nu voor één ding op moeten passen. Namelijk dat deze Landelijke Dag als het ware besluiten zou nemen hoe het precies zal moeten gaan. Ik denk, dat een ding duidelijk is, we willen naar elkaar zoeken. En dan wil ik ook zeker even zeggen: we hebben het niet alleen over GKN en DGK. We hebben het ook over de broeders en zusters die hier zitten en die verontrust zijn in de GKv. En we kijken als het goed is nog verder zoals ook de Acte van Afscheiding en Wederkeer zegt. En hoe het dan precies moet laten we dat niet nou voorschrijven. Maar laten we echt met elkaar praten bij een open Bijbel, bij de belijdenis en elkaar echt zoeken.

Br. De Leeuw

Bepaalde dingen moeten even rechtgezet worden. Eerste plaats richting RD en ND, ik denk dat dat belangrijk is. Beide kranten zijn op de hoogte gesteld van deze bijeenkomst maar een hele formele uitnodiging is niet de deur uitgegaan. Dat wil ik wel even rechtzetten.

En t.a.v. de GKv-ers zoals er hier ook heel veel zitten, het is beslist niet zo dat de laatste situatie 2010 is. Op dit moment weten wij van broeders en zusters die op dit moment heel actief zijn in Amersfoort, in Harderwijk, in Zutphen waar op dit moment broeders en zusters op het punt staan om afscheid te nemen van hun gemeente waar ze nu lid van zijn. Het is een proces dat nog volop gaande is. Dan werd ook genoemd dat we er goed oog voor moeten hebben dat er in het land op dit moment heel veel gebeurt en laten we elkaar daarin steunen en die broeders en zusters ook helpen. Net zoals ds. Van Egmond dat ook aangaf en ds. Folkersma ook aangaf: er wordt in de plaatselijke gemeentes in de GKv nog heel veel gesproken met kerkenraden en ook indringend gesproken en er zijn ook heel veel situaties waar de broeders en zusters bijna aan het eind van dat gesprek zijn of juist aan het eind van dat gesprek gekomen zijn op een correcte manier. Daar moet goed rekening mee gehouden worden, dat er nog heel veel gaande is en daar ook open voor staan.

Br. Bolt:

Mag ik hier nog iets aan toevoegen? Natuurlijk moeten we er een open oog voor hebben dat er in allerlei plaatsen nog bewegingen zijn en broeders en zusters op weg zijn naar de afgescheiden kerken. Maar ik wil ook heel nadrukkelijk wijzen op het feit dat er nogal wat broeders en zusters zijn, - we hebben het net ook weer in Drachten gezien - broeders en zusters juist om de situatie rond DGK en GKN dáár niet voor kiezen maar naar bijvoorbeeld de Christelijke Gereformeerde Kerken gaan of zelfs naar de Gereformeerde Bond. Dat moeten we echt ook meenemen in onze beschouwingen, denk ik, als we bezig zijn op weg naar elkaar toe. Het is m.i. werkelijk van zeer hoge urgentie dat we als afgescheiden kerken één worden.

Ds. Folkersma:

Ik kan me daar alleen maar bij aansluiten. Inderdaad. Ik weet ook van broeders en zusters die eigenlijk uit de vrijgemaakte kerken willen gaan vanwege de plaatselijke situatie maar die zich ook afvragen: Waar moet ik naar toe? En ik weet ook van situaties dat broeders en zusters kiezen voor de Gereformeerde Bond, Christelijke Gereformeerde Kerk. Zo is er een enorme verstrooiing. En als de beide afgescheiden kerkverbanden één zouden worden zou dat ook een krachtig signaal wezen voor zulke broeders en zusters. Ik kan daar van harte mee instemmen.

9 – Vraag voor ds. Visser

Als ik goed geluisterd heb ziet u een tegenstelling tussen de NGB en de Westminster Confessie (WCF). Is dat juist?

Ds. Visser:

Als ik die indruk gewekt heb ben ik erg onduidelijk geweest want ik wou het tegenovergestelde zeggen. (hilariteit).

Wat ik wou zeggen is, dat als je de Westminster Confessie leest dan krijg je andere formuleringen. Dat komt door de omstandigheden in de tijd waarin het is ontstaan, een andere tijd dan de Nederlandse Geloofsbelijdenis. Dan zie je ook andere dingen benoemd.
En als voorbeeld heb ik toen genoemd dat de WCF spreekt over meer en minder zuivere kerken. En dan gaat het over plaatselijke kerken. En dan denken wij meteen, hé het gaat toch over waar en vals? Maar de WCF verbindt zich aan de brieven in Openbaring 2 en 3 die Christus schrijft aan de zeven gemeenten. En Christus wandelt daar tussen die kandelaren, tussen die zeven gemeenten. Zij vormen daar een kerkverband door Christus verenigd. Maar je ziet wel binnen die kerken, dat kerkverband, dat er een geestelijk verschil is, nee, een niveauverschil. De ene kerk is a.h.w. een kerk die meer gegroeid is in het geloof dan de andere. En sommige kerken moeten sterk vermaand worden en bij een andere kerk is er weinig vermaand. Zo zal er ook binnen een kerkverband op geestelijk niveau verschil zijn. En dat kun je benoemen met minder en meer zuiver zonder dat dat enig verschil maakt met wat de NGB belijdt over ware en valse kerk.

Br. Peters:

Daar wilde ik aan toevoegen dat de kerk wel een gemeenschap is van gelijkgezinden maar niet gelijkdenkenden.

10 – Vraag voor ds. Heres

Misschien een vraag die wat hard aankomt maar ik wil hem toch ook stellen: is het radicalisme hier nu echt aan de orde of is dat kwaad gerucht? En dan gaat het over de DGK-kerken.

Ds. Heres:

Vanmorgen werd in een van de referaten gesproken over prof. Kamphuis die met dankbaarheid uitsprak: Wij zijn katholiek gebleven. Dezelfde prof. Kamphuis heeft ons ook geleerd dat als het om 'gereformeerd' gaat ook maar de term radicaal te gebruiken. Gereformeerd-wezen heeft ook met radicaal-wezen te maken. Denk aan radicale bekering. Radicaal betekent gewoon dat je aan de basis, aan de wortel vast mag houden. Daar gaat het dan om.

En ik heb mogen vaststellen dat - voor zover ik daar zicht op heb uiteraard, maar goed het is weloverwogen tot stand gekomen – dat na onze vereniging met DGK, we binnen het verband van DGK gewoon gereformeerd mogen wezen op een radicale manier. Gewoon héél de Schrift, héél de belijdenis, en ook volgens de afspraken die je met elkaar maakt.

Maar géén radicalisme. En ik zou ook zeggen, daar waar die term gelanceerd wordt, radicalisme, moet men dat ook aantónen. Of er sprake is van radicalisme óf dat het gewoon een kwestie van voluit gereformeerd-wezen is. Ik kijk terug op kerkelijke vergaderingen en ik tref daar gewoon evenwichtigheid aan, gewoon ook met elkaar spreken zoals we hier vandaag ook doen om de goede koers te houden.
Dat er in het verleden wel eens uitspraken zijn gedaan die overkomen als rigoureus en hard, dat is heel goed mogelijk. Helaas waar mensen met elkaar omgaan gebeuren soms ook dingen waarvan je zegt dat had beter zo niet kunnen gebeuren. Maar als men wil zeggen dat het kerkverband van DGK radicalistisch is dan zou ik willen uitnodigen, toont u dat aan. En anders is het laster.

Voorzitter:
Kwaad gerucht.

Ds. Heres:

Ja, dan is het kwaad gerucht.

11 – Vraag aan GKN

Het oecumenisch willen in de GKN kerkverband, waar is dat zichtbaar en tastbaar?

Ds. Visser:

Oecumenisch willen, ik denk dat we goed moeten bedenken dat de kerken van GKN en dat geldt voor een deel ook voor DGK in een opbouwfase zijn. Dus je bent aan het opbouwen, je bent bezig om eerst als gemeente op orde te komen. En dan zoek je ook buiten de gemeente. De opbouw van het kerkverband is ook heel sterk bezig.

Ik kan daar misschien ook een volgende vraag aan verbinden. Dat was de vraag of de GKN niet independentistisch zou zijn, alsof we als kerken op onszelf staan en eigenlijk geen regels hebben. Nou daarvan kan ik rustig zeggen: dat is gewoon niet waar.

En er liggen nu voorstellen op de Landelijke Vergadering van 12 maart a.s. Er ligt een voorstel dat bevestigt wat er eigenlijk al er was, maar wat dan helemaal officieel wordt. Dat gewoon de kerkorde zoals we die allemaal erkennen dat dat onze kerkorde is. Dat er alleen een paar artikelen niet in werking zullen treden omdat ze vanwege de kleinheid van het kerkverband niet uitgevoerd kunnen worden. Dus independentistisch dat willen we in geen enkel opzicht zijn.

Alleen, het is wel zo dat er een paar kleine verschillende gebruiken onder ons zijn. Dat heeft te maken met het tijdstip waarop een bepaalde gemeente, zeg maar, tot het kerkverband is toegetreden. En waar ik het net ook al over heb gehad, dat zou ook nu nog kunnen. En dan ga je kijken, dan ga je niet rigoureus zeggen: Jullie voegen je bij ons, dus je moet precies die dingen houden die wij hebben.

Dan zullen er nog wel eens wat kleine verschillen kunnen zijn over formulieren, over bepaalde gezangen die gezongen worden, de Bijbelvertaling. En daar moet je samen over praten. Maar dat is niet meteen van 'nou kunnen we niet bij elkaar horen'. Want dat zou rigouristisch zijn.

Br. Bolt:

Ik heb daarover een vraag aan ds. Visser. Ik geloof dat in het RD heeft gestaan dat u zich m.n. zou richten op de organisatie van het kerkverband, ik geloof dat het er zo instond. Het kerkverband van DGK is redelijk wel-georganiseerd. Ook dat is niet geheel compleet volgens de DKO omdat bijvoorbeeld de laag particuliere synode mist. Maar de rest is het redelijk geïmplementeerd.

Als ik nu het beeld zie van DGK met zijn organisatie en een GKN waar ook een organisatie wordt opgetuigd dan denk ik, ja dát kan in de toekomst misschien om één te worden wel de nodige problemen geven. Het één is zus georganiseerd het ander zo. Zou het, is mijn vraag aan ds. Visser, zou het niet mogelijk zijn, om van meet af aan daar als kerkverbanden samen over te spreken zodat in elk geval dit geen belemmering wordt voor toekomstige eenheid?

Voorzitter:

'Opgetuigd' bedoelt u naar ik aanneem niet in negatieve zin?

Br. Bolt:

Inderdaad, ik neem het woord terug, vervang het door opgebouwd.

Ds. Visser:

Ik kan er heel kort over zijn. Daar is ook in de situatie die er nu is en ook in de voorstellen die er nu liggen, geen enkel verschil. Want het wordt gewoon opgebouwd volgens de kerkorde die we hebben.

Br. Bolt:

Dank u wel.

12 – Vraag aan forum

Predikanten uit de GKv hebben nog een vraag, eigenlijk twee vragen. De basisvraag is: Is Gods Woord de basis in ons leven waarnaar we altijd terug moeten omdat Gods Woord van alle tijden is. Ik denk dat u daar niet lang over hoeft na te denken. Daar zegt u ogenblikkelijk ja op.

Dan komt de vervolgvraag, de meer praktische vraag: Als je nou wilt nadenken over de vraag of je nog wel in de ware kerk lid bent moet je dan in je woonplaats naar een alternatief zoeken of moet je ook het kerkverband erbij betrekken en eventueel mindere praktijken voor lief nemen. Of andersom het kerkverband niet de doorslag laten geven en letten op een zuivere plaatselijke prediking.

Wie van het forum is de eerste en wie de tweede.

Ds. Van Egmond:

Ik denk dat we zojuist al gereageerd hebben op deze vraag. We zeiden, je bent met je plaatselijke kerk bezig en vanuit je plaatselijke kerk sta je in het kerkverband. Je hoopt in je plaatselijke kerk ook trouw aan het werk te zijn en te blijven. Als het daar niet meer gaat, als het daar niet meer overkomt, dan ga je in je plaatselijke kerk je koers bepalen, keuzes maken. Zoals het ook door deze en gene hier in het verleden gebeurd is. Ik dacht dat we daar zojuist al over gesproken hadden.

Voorzitter:

U vindt wat er net over gezegd is voldoende? Dan blijft het hierbij.

13 – Vraag aan br. Peters

Is er onder ons allen, leden van GKv, DGK en GKN, evenwicht in het bidden om en het danken voor vergeving enerzijds en bekering anderzijds?

Br. Peters:

Ik vond het wel een moeilijke vraag. Dan ga je echt de diepte in en misschien ga je dingen zeggen die je niet weet. Dat wil ik dan ook niet doen. Evenwicht in het bidden en danken voor vergeving enerzijds en bekering anderzijds. Wellicht dat het evenwicht er niet helemaal is als ik in verwijtende, excuseer me voor het woord, als ik in verwijtende zin spreek over het kerkelijk leven binnen de gereformeerde kerken vrijgemaakt waar ik eigenlijk wel wat aandacht voor bekering in de gebeden mis. Ik heb nog kinderen die lid zijn van de vrijgemaakte kerken. We zijn, dank zij de Heer, nog regelmatig daarover met elkaar in gesprek.

Het is belangrijk dat we mogen weten dat we met z'n allen zoals we hier zitten leven uit vergeving van zonden. De kerk van Jezus Christus leeft uit vergeving. Wij allemaal, wij allemaal leven uit vergeving. En die vergeving is zo groot. Als je kijkt naar ons kerkverband, de GKN, als ik kijk naar DGK, als ik kijk naar GKv, de Here wil vergeving schenken. Maar Hij wil ook terugkeer naar zijn Woord. En dat is niet alleen in de GKv. Daar moeten ook DGK en GKN keihard aan werken om te blijven, niet alleen terug te keren, maar ook te blijven bij dat Woord. Daarin, in dat zoeken naar de wil van onze Heiland Jezus Christus, daarin moet het evenwicht naar voren komen. Daar moet het evenwicht ook in ons bidden tot uiting komen. En ja, de bekering anderzijds, laten we ons allen bekeren, iedere dag weer tot de Here. En Hem danken dat Hij onze zonden heeft vergeven.

14- Vraag aan ds. Van Egmond en ds. Folkersma

Komt het nog weer goed met de GKv? De spraakverwarring neemt toe. Geen eenheid meer. Lijkt op de richterentijd. Enzovoort.

Ds. Folkersma:

We kunnen niet in de toekomst kijken. Maar zoals de ontwikkeling is, ja, dan zijn er grote zorgen over de koers die in het kerkverband gevaren wordt. Als we kijken naar de laatste synodes en we denken aan de komende synode, wat voor besluiten zullen daar genomen worden?

We moeten blijven bidden om een terugkeer tot de Here en tot de gereformeerde belijdenis over de hele linie. Gereformeerdekerkblijven heeft een heel appel gedaan op de vorige synode. We zijn toen een dag uitgenodigd en mochten daar ons verhaal vertellen. Het was natuurlijk heel sympathiek dat dat mocht. Maar in de besluiten vind je daar weinig van terug.
Zo is wel terecht gezegd: GKv is een kerkverband in verval. Dat betekent wel dat we allemaal op de plek waar we onze verantwoordelijkheid hebben, trouw moeten zijn. Maar ook moeten werken aan duidelijkheid. Misschien dat de broeders en zusters en de predikanten uit de afgescheiden kerken ons ook nog kunnen helpen met het oog op de volgende synode. Hoe stellen we daar de zaak nog eens aan de orde. Om ook te dringen tot duidelijke keuzes.

Ds. Van Egmond:

Komt het nog weer goed met de GKv? Naar de mens gesproken en in alle eerlijkheid, ik denk: helaas niet. De koers van de GKv tekent zich de laatste jaren zo af dat steeds meer ontsporing van wat we van ouds gereformeerd noemen te zien is.
Want de spraakverwarring neemt toe. Er zijn inderdaad bepaalde woorden die we normaal gebruiken uit onze belijdenis vanuit de Schrift, woorden als kerk, die op menigvuldige wijzen worden opgevat. Kennis neemt ook af. Er is eigenlijk geen eenheid meer. Het lijkt op de tijd van de Richteren.
Het ging in 1969 over independentisme, maar 2016 is nog erger dan toen in de beleving van de vraagsteller. Ik denk dat hij daarin wel gelijk heeft. Ik heb ook zelf een paar keer de woorden individualisme en independentisme gebruikt. Men is zichzelf tot heer en meester als in de richterentijd.

Dan sluit ik even aan op de vorige ronde van de bespreking van een vraag over de vergeving en bidden, enzovoort. Daar hoort ook werken bij, we moeten er ook aan werken met elkaar als het gaat om de koers van de GKv en de verontrusting die daar in is en zich ook deels laat merken. Daar moet ook gewerkt worden. En ik zou dan ook graag willen appelleren op wat hier eerder gezegd is, dat DGK en GKN een eenheid zouden mogen vinden. Dat zou een krachtig appel zijn op de GKv en op die mensen die verstrooid raken in de GKv en allerlei kanten heen waaien: evangelisch, christelijk gereformeerd, etc. etc., waar je ook je vragen bij kunt stellen. Ik denk zelf dat de eenheid van de DGK en GKN een steviger, meer gereformeerde grondslag biedt als kerkverband dan al die vluchthaltes en vluchtroutes die men gaat naar hersteld hervormd en christelijk gereformeerd etc.

Ik zou zelf graag willen dat als verontrusten hun kerk verlaten ze voor hun keuze kijken naar DGK c.q. eenheid DGK/GKN. Het zou heel goed zijn als vanuit die driehoek zoals we hier zitten, daar ook aan gewerkt zou kunnen worden. De kerkverbanden kunnen dat op een kerkelijk platform doen evenals de GKv-verontrusten dat vanuit hun kerkelijk platform, hoe dan ook. Vraag mij nu niet hoe, maar ze zouden er eens over na kunnen denken in een voorlichting en eens vragen hoe dat verspreid kan worden.

Het gaat er mij in het kort hierom dat ik een appel doe op DGK en GKN om een eenheid te vormen zodat de vluchtroutes naar de GKv niet zozeer zijn naar christelijk gereformeerd, evangelisch en dergelijke platforms. Maar dat de weg in vrijmoedigheid en in overtuiging volgens Schrift, belijdenis en kerkorde gekozen kan worden naar DGK c.q. in eenheid met GKN.

Voorzitter:

Wat mij betreft zijn de meeste vragen in zijn algemeenheid behandeld geworden. Het is altijd lastig natuurlijk om dat precies per vraag te bekijken, en de vragen hebben ook overlap. Als er op dit moment in de zaal nog iemand is die zegt, ja, maar ik heb een vraag gesteld die helemaal niet aan de orde is gekomen en het gaat toch over iets wat met ons allemaal te maken heeft, dan is daar nu de mogelijkheid nog om naar de microfoon te gaan en dan kunt u die vraag op dit moment stellen.

15 – Vraag uit de zaal

Ik had eigenlijk nog een vraag gesteld aan de GKN/DGK. Hoe nemen zij hun verantwoordelijkheid in de opleiding van dienaren van het Woord? En hoe moeten we aankijken tegen de opleiding die we nu hebben in Kampen?

Voorzitter:

Ik weet niet of dit een vraag is die geschikt is om hier door het forum te laten behandelen. Is er iemand van DGK of GKN die hier op in wil gaan?

Ds. Visser:

Ik denk dat het op zichzelf geen vraag is die hier helemaal thuishoort maar zelf ik denk dat er daarvoor in de DGK een hele regeling is, maar dat kan ds. Heres of br. Bolt beter beantwoorden. Bij ons is er een begeleidingscommissie. Er zijn twee studenten die studeren aan de TU in Apeldoorn. Een begeleidingscommissie wordt vormgegeven zodat die ook echt kan gaan werken.

Ds. Heres:

Binnen DGK is er inmiddels een eigen opleiding voor predikanten. Er is jaren zo gewerkt dat studenten studeerden aan de universiteit van de CGK in Apeldoorn. Die werden dan begeleid door eigen voorgangers. Inmiddels is er een eigen opleiding voor de dienst des Woords binnen DGK. Ds. Sneep is de eerste die daaraan afgestudeerd is en zondag voor een week in Groningen bevestigd is.

Voorzitter:
Nee, zaterdag bevestigd en zondag intrede.

16 – Vraag uit de zaal

Ik wilde graag ds. Van Egmond een compliment geven over zijn geweldige referaat vanmorgen. Die stond als een klok.
Nu hebt u net een antwoord gegeven op een vraag van iemand, daar geeft u aan dat DGK en GKN eerst maar samen moeten komen en dan is er een duidelijke keuze. DGK heeft een hand uitgestoken naar de GKN om in gesprek te komen. Dat heeft ook vorm gekregen tot nu toe.

Ik heb eigenlijk een vraag, opmerking, oproep aan u. Als u uw referaat serieus neemt dan denk ik dat u niet meer in de GKv kunt zijn en dat u een keuze moet maken tussen DGK en GKN en met ons mee gaat werken om daar eenheid in te vormen. Datzelfde geldt denk ik ook voor ds. Folkersma maar dat weet ik niet helemaal goed. Uiteindelijk is die oproep daar natuurlijk ook.

U hebt goed aangegeven wat gereformeerd-zijn is. Wat dan ook betekent, dat het ook vertrouwen vraagt om in vertrouwen achter de Here aan te gaan. Daarom doe ik u dan deze oproep om dat daadwerkelijk te doen.

Ds. Van Egmond:

U laat het bij deze oproep of verwacht u ook een reactie?

Vraagstelster:
Ja.

Ds. Van Egmond:

Uw vraag is namelijk al beantwoord. Het was de eerste vraag die hier aan de orde kwam wat mij betreft. Ik wil er wel even op ingaan.
Wanneer het zover is dat - en nu word ik even persoonlijk wat ik liever niet doe hier vandaag - wanneer het zover is dat ik een keuze zou willen moeten kunnen gaan maken vanwege een tot de grens gekomen verontrusting in de GKv, dan is deze keuze niet afhankelijk van het punt of DGK en GKN al samen een zijn. Hoewel ik er wel bij zeg dat wanneer ze wel samen een zijn dat een enorm appel zou geven. Maar dan zou het wel een eenheid moeten zijn die volkomen ligt in de lijn van wat ik vanmorgen gezegd heb. Namelijk een eenheid niet alléén in de Schrift waar voortdurend over is gesproken, maar een eenheid in Schrift, belijdenis en kerkorde. Alle drie die elementen, dat zijn de drie gereformeerde basale basispunten waar ik toch wel de nadruk op wil leggen.

En de interpretatie van art. 27 wil ik dan ook koppelen aan art. 28 van de NGB: dat degenen die behoren tot de uitverkoren kerk van art. 27 zich behoren te voegen daar waar Christus de gemeente samenroept. De tijdlijn – zo heb ik het actuele werk van Christus' kerkvergaderend werk ook even genoemd - die vindt daadwerkelijk elke datum, elke dag plaats daar waar elke zondag de kerk samenkomt.
Ik wil er niet veel verder op ingaan, ik heb het even aangestipt in mijn referaat. Het zijn wel zaken die ik zou willen overwegen wanneer het wat mij betreft zover is.

Voorzitter:

We hebben nog 6 minuten voor vragen, dus houdt het kort als dat enigszins mogelijk is.

17 – Vraag uit de zaal

Ik ben van de generatie die niet opgeleid is of opgegroeid is bij de theologie van Schilder maar bij Jongeling. En dat zal de meesten van u toch ook nog wel aanspreken. Jongeling had als leus: wedersta het begin. Nu staan we niet allemaal in het bijzonder ambt maar wij staan wel in het ambt aller gelovigen.
Er zijn zoveel kerkenraden die synodebesluiten hebben geratificeerd waar de gelovigen die niet mochten accepteren. Dan denk ik aan de eerste synodeuitspraak t.a.v. ds. Ophoff waar wij geen verantwoording voor mochten dragen. En dat hebben we wel gedaan. Maar toen moesten wij ons op dat moment wel vrijmaken want anders werden wij er ook verantwoordelijk voor. En dat mag het ambt aller gelovigen niet. En daar ligt de rechtsgrond van de nieuwe vrijmaking.

Ik heb gesproken.

Ds. Van Egmond:

Ik wil er op reageren want de vraagsteller heeft mij die vraag persoonlijk meerdere keren gesteld in de loop der jaren. Ik heb er over nagedacht en er ook met hem over doorgesproken. Hij noemt nu de naam van ds. Ophoff 2003 over de zondag. Dat heb ik ook in mijn referaat indirect genoemd. Ik heb 1944 als laatste jaartal genoemd en in het rijtje heb ik 1969/Open Brief niet genoemd, ook heb ik 2003 niet genoemd en 2010 heb ik niet genoemd. Ik heb wel gezegd dat wanneer er gebonden wordt, als er bij de identificatie van het gereformeerd-zijn meer gevraagd wordt dan Schrift, belijdenis en kerkorde dan ga je te ver.
Dus ik denk dat ik de vraagsteller verder niets hoef te zeggen, ik stip alleen dit aan. Je weet heel goed dat als je in 1944 niet vrijgemaakt bent geworden en je klopte in 1969 bij de vrijgemaakte kerk aan dat er niet gevraagd werd: Wat vind je van 1944? Wel werd van harte gevraagd: Ben je gereformeerd naar de Schrift, belijdenis, kerkorde? Zeiden we ja, dan werden we met gejuich en blijdschap ontvangen. Kom ga met ons en doe als wij. Dat is mijn antwoord.

18 – Vraag uit de zaal

Ik kom uit Assen, richting Groningen (hilariteit). Ik meende een suggestie te geven op deze dag. Ik denk dat het wel past bij wat we allemaal doen en waar we mee bezig zijn.
Een hartenkreet, een hartenwens.

Broeders en zusters van de verontrusten in de GKV, broeders en zusters van de DGK, broeders en zusters van de GKN. Langzamerhand wordt het tijd om de gesprekken op te voeren voor een eenheid waar we nu mee bezig zijn. Gelukkig begint dit op gang te komen. Ik had het dus al wat eerder geschreven. En we wensen Gods zegen toe voor de broeders die deze gesprekken voeren. En laat die brede eenheid ons dagelijks gebed zijn. Jarenlang zijn we alleen opgetrokken, de verhoudingen waren soms slecht en men heeft elkaar vaak beschadigd. Hopelijk zijn de hoofden wat afgekoeld.

We mogen de verstoorde verhoudingen niet als een excuus gebruiken om niet door te spreken. Volgens mij wordt het tijd voor verzoening en dat mag je niet op de lange baan schuiven.

Onze Here Jezus zegt dat zelf in Mat. 5 waar staat: Ieder die in woede tot zijn broeder en zuster tekeer gaat en nietsnut noemt, dwaas. En wanneer je dan je offergave naar het altaar brengt en je je daar herinnert dat je broeder of zuster iets met je heeft laat dan je gave bij het altaar achter en ga eerst met die ander verzoenen en kom daarna dan je offer brengen. We moeten dus een geschil snel bijleggen, geen gras over laten groeien, alles in het werk stellen om het weer goed te maken. Wij mensen hebben stugge hoofden, willen nu eenmaal graag gelijk hebben. Maar hoe serieus neem je dan dat gedeelte uit Mattheüs? Het is Gods Woord, ons richtsnoer waar wij ons gezamenlijk aan willen onderwerpen. Toch? We hebben niet het recht om met boosheid en onwil met onze naaste te leven en vooral niet om zo vóór te leven en net doen alsof er niets gebeurd is.

Ik geloof ook dat het onze opdracht is om naar vermogen in vrede te leven en dat dat niet vrijblijvend is. Het is een opdracht waar we ons hele leven mee bezig moeten zijn. Wij arme zondaren, die alleen maar van genade mogen en kunnen leven en dan een ander niet kunnen vergeven, dan zit er iets goed mis in ons binnenste. Heb uw naaste lief als uzelf.

Nogmaals, gelukkig duiken hier en daar goede berichten op, goede gesprekken, vooral om oriënterend te zijn. Het is te hopen met Gods hulp en de Herder van de kerk dat het een stimulans mag zijn om zó uiteindelijk tot een eenheid te komen. Immers in principe streven zij hetzelfde na, namelijk om gewoon gereformeerd te zijn en vooral ook te blijven.

Voorzitter:

Broeders forumleden, hartelijk dank voor het beantwoorden van allerlei vragen. Het is altijd wat lastig werk op de korte termijn maar volgens mij hebt u u uitstekend van uw taak gekweten.

Broeders en zusters, fijn dat u met die vragen kwam. Nogmaals, er zullen ongetwijfeld vragen geparkeerd zijn en misschien zijn er ook nieuwe vragen opgekomen. Lang niet alles kan in zo'n zetting aan de orde komen, dat begrijpt u ook. Maar aarzelt u niet. Al deze mensen zijn al zover dat ze een email-adres hebben en zelfs de post komt nog bij hen binnen zo nu en dan (hilariteit). Reageer dus in de richting van de sprekers en de forumleden over al die dingen waarvan u zegt, het is me nog niet helemaal duidelijk of ik zou er graag nog even met u over door willen praten en zelfs de telefoon bestaat nog.